بررسی فقهی – حقوقی مجازات افساد فی الارض

قرابت و کنارهم قرار گرفتن افساد فی الارض و محاربه در قوانین و کتب فقهی همواره موجب اختلاف نظرهایی میان فقها و حقوقدانان در مورد یکسانی و عدم یکسانی جرم محاربه و افساد فی الارض و مجازات این دو جرم بوده به نحوی که گروهی از فقها با استناد به آیه 33 سوره مایده معتقدند این دو جرم یکی بوده و مجازات مفسد همانند محارب چهار نوع است و انتخاب آن به اختیار قاضی است و برخی مجازات مفسد را با استناد به آیه 34 سوره مایده اعدام می دانند . اگرچه عده ای از فقها در مواردی قطع دست را نیز مجازات مفسد دانسته اند . در قوانین مختلف بجز قانون مجازات 1370 که محاربه و افساد به مثابه یک جرم فرض شده بود ؛ مجازاتی غیر از اعدام برای مفسد فی الارض مقرر نبود تا نهایتا با تصویب ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب1392 جرم افساد فی الارض بعنوان جرمی مستقل از محاربه پذیرفته شد و مجازات آن صراحتا اعدام معرفی گردید. در این نگارش ضمن بیان کلیاتی در باب جرم افساد فی الارض و رابطه ی آن با جرم محاربه ، مصادیق مختلف افساد و مجازات آنها از منظر فقهی و حقوقی، بررسی شده است.

کلیدواژه ها:

افساد فی الارض ، مجازات ، مفسد فی الارض ، سعی در فساد ، نظم عمومی ، محاربه