بهینهسازی مصرف آب کشاورزی از طریق اصلاح الگوی کشت

استمرار خشکسالیهای اخیر در استان آذربایجان شرقی باعث کاهش منابع آبی قابل دسترس، افت شدید سطح سفرههای آب زیرزمینی، خشک شدن و پسروی دریاچه ارومیه و گسترش سطح اراضی شور حاشیه دریاچه ارومیه شده است. از طرف دیگر، سطح زیر کشت باغات و اراضی زراعی نیزکه شدیدا0 وابسته به منابع آب زیرزمینی بوده، بصورت بی رویه و نامتناسب با شرایط اقلیمی توسعه پیدا کرده است. لذا تغییر الگوی کشت راهکار اساسی برای اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی بودهو تنها راه حل عملی در ارتباط با توسعه کشاورزی پایدار منطقه بشمار میرود. تحقیق حاضر با هدف تعیین پهنههای مناسبرویشی پسته جهت جایگزینی آن با باغات درجه دو و سه موجود در سطح استان انجام شدهاست. پهنههای مناسب کاشت پسته براساس فاکتورهای اقلیمی مختلف تاثیر گذار در مراحل مختلف رشد گیاه با استفاده از مدلسازی در محیط نرم افزار ArcGISصورت گرفتهاست. نتایج این تحقیق نشان داد که از کل مساحت استان حدود 25 درصد کاملا0 مناسب، 27 درصد نسبتا0 مناسب و4/48 درصد نیزکاملا0 نامناسب جهت کاشت پسته میباشد. نکته قابل توجه اینکه مناطق حاشیه دریاچه ارومیه جزء مناطق کاملا0مناسب بوده و این امر نشان میدهد که امکان جایگزینی باغات پسته با باغات موجود در این مناطق که نیاز آبی بالایی دارند، کاملا0عملی و امکان پذیر است. نتایج حاصله میتواند مبنای تصمیمگیری مطمینتر برنامه ریزان بخش کشاورزی جهت ارایه الگوی کشتجدید و جایگزینی باغات پسته با باغاتی با نیاز آبی بالا گردد.

کلیدواژه ها:

پهنهبندی اقلیمی ، پسته ، مناطق مستعد و استان آذربایجان شرقی