ویژگی های هندسی پایدار در ساختار پلان کاروانسراهای میان راهی استان اصفهان

بررسی نظام هندسی پایدار به کاررفته در ساختار شکلی کاروانسراها، ارتباط ویژه فضایی که در ساختار این بناها به کار رفته است را مشخص خواهد ساخت. در ساخت بناهای کاروانسراهای میان راهی مورد بررسی، نظام های هماهنگی به شکل پایدار در گذر زمان وجود داشته است که از ارکان اصلی هویت بخش به معماری آنها بوده است. این ارکان بخش جدایی ناپذیر معماری گذشته ی ایرانی بوده اند که متاسفانه با از دست رفتن آنها در دوران جدید بخشی از رموز معماری پایدار گذشته به دست فراموشی سپرده شده است. پژوهشگران اندکی بر روی هندسه و ساختار ساماندهی فضای پلان کاروانسراها کار کرده اند. این پژوهش ها نیز کمتر به دستیابی به سامانه ای مشخص در ارتباط با هندسه آشکار و نهان بنا انجامیده است. این مقاله برای نخستین بار کاروانسراها را از دیدگاه نظام هندسی پایدار به کار رفته در ساختار شکلی بنا مورد بررسی قرار می دهد. فرآیند فوق منجر به دستیابی به سیستم نظام مند مشخص در طراحی پلان کاروانسراها خواهد شد. این پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و برداشت های میدانی استوار شده است. پس از برداشت بناهای مورد نظر نظام های هندسی در تک تک آنها مورد بررسی قرار گرفته است و سپس نظام های هندسی پایدار که بخش جدایی ناپذیری از معماری کاروانسراها است آشکار شد. همچنین تحلیل های به عمل آمده آشکار کرد این نظامات تکرار شونده بر پایه تفکرات هوشمندانه ی معمار بنا شکل گرفته است.

کلیدواژه ها:

اصول هندسه پایدار ، کاروانسرای بین شهری ، ارتباط فضایی ، نظامات تکرار شونده