دولت تحصیلدار و تأثیر آن بر پیدایش طبقه متوسط جدید در عصر پهلوی دوم
محل انتشار: دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و علوم انسانی
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 646
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
ICMHCONF02_313
تاریخ نمایه سازی: 5 بهمن 1395
چکیده مقاله:
در دوران پهلوی دوم طبقات اجتماعی تحت تاثیر شرایط اجتماعی موجود و سیاست های دولت قرار داشتند. در این میان طبقه متوسط جدید نیز اگرچه ریشه ای تاریخی در شهرنشینی ایران داشت و وجود این طبقه قبل از هرچیز از شکل شهرنشینی تاثیر پذیرفته بود، لیکن نمی توان بر این واقعیت چشم پوشید که در عصر پهلوی دوم شرایط اجتماعی و سیاست های دولت محمدرضا پهلوی در تحولات ساختاری ان ثاثیر به سزایی داشته است. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه و با اقتصادی تک محصولی، به خصوص پس از کودتای 28 مردادسال 1332 به بعد، دولتی رانتی دانسته شد. این امر باعث شده که دولت تحصیلدار با توجه به سازوکارهای غیرواقعی و بدون توجه به منافع سایر طبقاتدر مافوق آنها قرا رداشته باشد. رانت که از بازارهای خارجی به دست می آید کمترین ارتباط را با کارکرد درونی جامعه دارد. به این خاطر اقشار و طبقات گوناگون در راستای منافع خود نمی توانند مستقل باشند و این دولت است که خود را خیرخواه جامعه معرفی کرده و منافع خود را منافع جامعه معرفی می کند. لذا درآمدهای نفتی، دولت تحصیلدار را قادر می سازد تا از شکل گیری گروه های اجتماعی مستقل از دولت جلوگیری کند. با ورود نفت و مدیریت نفتی، دولت تحصیلدار در ایران برای پشتیبانی و مشروعیت کارکردی دست به طبقه سازی بویژه طبقه متوسط که از لحاظ مالی مستقل نبوده، زده است. این پروسه باعث شده که طبقات در برابر دولت حقی نداشته باشند و نتوانند دولت را به چالش بگشند. لذا پرسش نوشتار حاضر این است که: دولت تحصیلدار چه تاثیری در پیدایش و گسترش و ساخت طبقه متوسط جدید داشته است؟ماهیت دولت تحصیلدار به گونه ای است که در آن جامعه وزنه ی قابل اعتنایی به شمار نمی رود چرا که دولت در سایه ی دریافت رانت ها از خارج دیگر به منابع داخلی درآمد (مالیات ها، عوارض و ... ) احساس نیاز نمی کند. این باعث می شود دولت قدرت انحصاری کسب کند و نیازی به دخالت داد گروه ها و طبقات مختلف در قدرت نبیند
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فرهاد عباسی
مربی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :