برآورد تبخیر - تعرق پتانسیل با پردازش تصاویر ماهواره ای در منطقه آذربایجان غربی

برآورد دقیق میزان تبخیر تعرق پتانسیل - (ETp) در مدیریت منابع آب، کشاورزی، زراعت، جنگل و مرتع از اهمیت فراوانی برخورداراست. در سالهای اخیر استفاده از تکنولوژی GIS برای برآورد دقیق آن، مورد استفاده قرار گرفته و نتایج مطلوبی از آن حاصل شده است.در این تحقیق بااستفاده از روشهای تشعشع اقدام به برآورد تبخیر تعرق پتانسیل در منطقه آذربایجان غربی )شهرستان خوی( گردیده -است. به این منظور برای محاسبه مقدار تابش رسیده به سطح زمین (Rs) بااستفاده از تصاویر DEMSRTM و با کمک تابع Solar Analyst در محیط نرم افزار ArcGIS 3.9 در بازه زمانی آماری مورد مطالعه گردید. پس از محاسبه شیب و جهات شیب از رویتصویر مدل رقومی زمین ، اقدام به محاسبه تابش رسیده به سطح گردید. .میانگین درجه حرارت دما در منطقه و روز مورد نظر نیز با لحاظکردن تغییرات ارتفاعی محاسبه شده و در معادله استفنز وارد گردید. نقشه نهائی تبخیر تعرق پتانسیل در منطقه مورد مطالعه نشان دهنده وجود مقادیری بین 0 تا 12 میلیمتر در ساعت می باشد که دامنه های جنوبی منطقه و مناطق با میانگین درجه حرارت بالابیشترین میزان تبخیر تعرق پتانسیل را به خود اختصاص داده اند. در اختلاف بین مقادیر فوق تاثیر ارتفاع و جهات شیب در کنترل مقدار -تبخیر تعرق بیش از سایر عوامل بوده است. نیاز آبی گیاهان منطقه محاسبه شده و با توجه به اینکه میزان بارندگی ماهانه نمی تواند جوابگوی این مقدار تبخیر تعرق باشد لذا پیشنهاد شده است که مناطق کشت دیم به سمت مناطق با میزان تبخیر تعرق کمتر که عمدتا در کوهپایه های منطقه مورد مطالعه هستند سوق داده شوند

کلیدواژه ها:

تبخیر تعرق پتانسیل ، استفنز ، - Solar Analyst ، آذربایجانغربی ، GIS