ویژگی های کمی و کیفی توده های جست زاد بلوط ایرانی ( Quercus brantii ) دررویشگاه کوهمره سرخی استان فارس

ساختار کنونی رویشگاه های طبیعی نتیجه برهمکنش پیچیده بین درختان است. روابط مکانی بین درختان همنوع یا دگرنوع و ویژگی های کمی آنها از جنبه های ساختاری به شمار می روند که در بوم شناسی یک توده حائز اهمیت هستند. این پژوهش با هدف بررسی مشخصات زیست سنجی (ویژگی های کمی) و توزیع مکانی (ویژگی کیفی)درختان جست زاد بلوط ایرانی و ارتباط آنها با یکدیگر در رویشگاه های خشک زاگرس انجام شد. یک قطعه نمونه 4 هکتاری پوشیده از درختان بلوط ایرانی در منطقه کوهمره سرخی استان فارس برایاین منظور انتخاب شد و علاوه بر ثبت موقعیت مکانی هر درخت؛ قطر یقه، ارتفاع درخت و مساحت تاج آنهااندازه گیری گردید. علاوه بر بررسی آماری مشخصات زیست سنجی و مطالعه همبستگی آنها با ضریب همبستگی اسپیرمن، همگنی توزیع مکانی درختان نیز ارزیابی شد. همچنین از آماره های اختصاری مهم (تابع های K رایپلی و مدل خطی آن ( L )، همبستگی جفتی ( (g(r) ، تابع توزیع نزدیکترین همسایه ( (D(r) برای تحلیل مکانی درختان استفاده شد. نتایج نشان داد که درختان بلوط ایرانی از ارتفاع مشابهی برخوردار بوده (ضریب تغییرات 18/7 درصد)و تغییرات قطر یقه بیانگر تفاوت سنی آنها بود(ضریب تغییرات41/1درصد) همچنین همبستگی بین ویژگی های کمی ضعیف بوده و ضریب تبیین بین قطر یقه و ارتفاع (0/122)بیشتر از ضریب تبیین بین قطر یقه و مساحت تاج(0/034) بود. آزمون کولموگروف-اسمیرنوف نشان داد که توزیع درختان بطور معنی داری (در سطح 5 درصد) همگن بود. آماره های اختصاری نیز نشان دادند درختان بلوط ایرانی دارای توزیع مکانی پراکنده بوده و به لحاظ بوم شناختی بین آنها رقابت درون گونه ای وجود دارد. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت رقابت درون گونه ای بین درختان بلوط ایرانی در قطعه نمونه مورد مطالعه منجر به تاثیر منفی بر ویژگی های زیست سنجی آنها شده و توزیع مکانی پراکنده آنها را بوجود آورده است.

کلیدواژه ها:

الگوی مکانی ، بلوط ایرانی ، زاگرس ، ویژگی های زیست سنجی