بررسی تأثیر مصرف کود نیتروژن (اوره) بر عملکرد و اسانس گیاه رزماری( Rosmarinus officinalis L. ) در شمال ایران

به منظور بررسی تاثیر کود نیتروژن بر عملکرد و اسانس گیاه رزماری، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی چند مشاهده ای در 3 تکرار و 3 نمونه ، در سال 1392-93 در مزرعه ای در شهرستان تنکابن ، شهر شیرود ، در روستا صالح آباد در 9 کرت آزمایشی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر کود نیتروژن بشکل اوره خالص 46 درصد در سه سطح (شاهد، بدون کود، 50و 100) کیلوگرم ازت در هکتار بود. عملیات برداشت سرشاخه گل دار رزماری در تاریخ هفده آبان صورت گرفت. استخراج اسانس با استفاده از دستگاه کلونجرو با روش تقطیر با آب انجام شد. به منظور آنالیز اسانس و تعیین نوع ترکیب های موجود در اسانس از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی گروه شیمی دانشگاه مازندران -بابلسر استفاده شد، ترکیب های موجود اسانس اکلیل کوهی بر اساس این داده ها، اطلاعات موجود در کتابخانه Gc – Mass و به کمک نرم افزار Wirlyو Nist شناسایی شد. داده های عملکردی پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. مقایسه میانگین اثرات سطوح فاکتور کود ازته توسط آزمون توکی (در سطح 5 درصد) نشان داد مصرف صفر کیلوگرم کود ازته و 50 کیلوگرم کود ازته در هکتار به ترتیب میانگین عملکرد خشک 5072/7 و 4712/5 کیلوگرم شاخه گل رزمارینوس در هکتار بیشترین تولید را در بین سطوح مختلف کود ازته داشته اند و هیچ گونه تفاوتی بین این دو تیمار مشاهده نشد اما تفاوت بین تیمار صفر کیلوگرم کود ازته در هکتار با 100 کیلوگرم کود ازت در هکتار در سطح 5 درصد معنی دار بوده است بنابراین تیمار صفر کیلوگرم کود ازت در هکتار مناسب ترین سطح استفاده از کود ازت در تولید عملکرد خشک رزمارینوس خواهد بود. در تحقیق حاضر در مجموع 84 ترکیب شناسایی شد و اجزای اصلی اسانس آن را آلفا پینن، 1، -8 سینئول، وربنون، کامفن ، بتاپینن و بورنیل استات تشکیل می داد.

کلیدواژه ها:

رزماری ، ترکیب اسانس ، کود ازته ، عملکرد