بررسی منابع و پیامدهای سرمایه اجتماعی از دیدگاه دبیران دبیرستانهای دخترانه شهر اصفهان

سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیمی است که علاوه بر جنبه نظری، در عرصه عمل نیز قابل بررسی است. در واقع، آنچه سرمایه اجتماعی را جذاب نموده، تأثیر آن در عمل و مشاهده کارکردهای آن در عرصه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی بستر مناسبی برایبهرهوری سرمایه انسانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت و بهبود عملکرد هر نهاد اجتماعی است. سرمایه اجتماعی هر جامعه ناشی از وضعیت فرهنگی و اجتماعی آن جامعه است و به عنوان یکی از شاخصهای مهم وضعیت فرهنگی و اجتماعی آن جامعه به- شمارمیرود. نهاد آموزش و پرورشدر کنار نهادهای مختلف اجتماعی نقش مهمی را در افزایش و انتقال سرمایه اجتماعی در جامعه ایفامینماید. زیرا فرآیند جامعهپذیری هر فردی در سطوح متفاوت از نهاد آموزش و پرورش میگذرد و این امر در وضعیت سرمایه اجتماعی جامعه بسیار تاثیرگذار است. مصاحبه با ۲4 دبیر که به شیوه کاملاً تصادفی از دبیرستانهای دخترانه نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر اصفهان )سال تحصیلی92-93 انتخاب شدند، نشان داد که دبیران منابع متعددی را برای سرمایه اجتماعی معرفی کردند و پیامدهای گوناگونی را برای آن در نظام آموزشی متذکر شدند؛ حال آنکه وضعیت سرمایه اجتماعی درونگروهی دبیران درسطح متوسط و سرمایه اجتماعی برونگروهی در سطح ضعیفی بود. این نکته را میتوان در نشانههای ضعف سرمایه اجتماعی در نظام آموزش و پرورش همچون رویههای مدیریتی خشک و رسمی، فقدان روحیه مشارکت و اعتماد متقابل و عدم رقابت درمیان افرادمشاهده کرد. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و از طریق تحلیل محتوای مصاحبههای صورت گرفته با دبیران صورت گرفته است.

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی ، منابع و پیامدهای سرمایه اجتماعی ، نهاد آموزش و پرورش ، دبیران دبیرستانی اصفهان