ارزیابی و بررسی کارآیی مدل های برآورد رسوب مطالعه موردی رودخانه سولقان

برآورد میزان رسوب انتقالی در رودخانه از مسائل مهم در پروژه های مهندسی مرتبط با سازه های آبی ساخته شده در رودخانه ها می باشد. تاکنون تحقیقات قابل توجه در زمینه ارائه روش ها و مدل های مختلف برآورد رسوب در رودخانه ها صورت گرفته است، که بخش عمده ای از آن بدلیل پیچیدگی جریان رسوب حاصل مطالعات و اندازه گیری های آزمایشگاهی است. از اینرو استناد به نتایج این مدل ها و روش های پیشنهادی بدون توجه به شرایط واقعی در تعیین دبی رسوب یا میزان جابجا شده آن می تواند خطای بزرگی در محاسبات تعیین رسوب دهی رودخانه بوجود آورد. چنانکه امروزه پر شدن مخازن برخی از سدهای بزرگ بدلیل آورد رسوب بیش از حد برآورد شده توانسته مشکلات عدیده ای را برای دست اندرکاران ایجاد نماید. لذا لازم است با توجه به ویژگی های رودخانه مورد مطالعه از روابط مناسب که بتواند نتایج حتی الامکان نزدیک به واقعیت ارائه دهد استفاده کرد . در این راستا این تحقیق با هدف ارائه بهترین مدل پیش بینی برآورد رسوب در رودخانه سولقان انجام گرفته است. دوره آماری 32 سال و حدود 350 اندازه گیری را که مربوط به آمار مشاهداتی در این بازه نشان می دهد در اختیار است. مدل های پیتر میر مولر، انیشتن و دوبایز با توجه به شرایط رودخانه انتخاب و نتایج برآوردهای آن ها در مورد میزان رسوب انتقالی با مقادیر مشاهداتی مقایسه گردید. نتایج نشان داد برآوردهای بدست آمده از کاربرد معادله دوبایز با مقادیر مشاهداتی هماهنگی بیشتری دارد. مقادیر معادله دوبایز به طور متوسط 32 برابر مقادیر مشاهداتی بود.

کلیدواژه ها:

انتقال رسوب ، بار بستر ، دبی رودخانه ، روش دوبای