مدیریت منابع آب با رویکرد شناسایی مناطق آسیب پذیر آب های زیر زمینی با استفاده از جدیدترین مدل پیشنهادی شاخص آسیب پذیری نیتراته (NVI) مطالعه موردی آبخوان آزاد داشت شیراز

براساس شاخص های جهانی تعیین بحران آب از جمله شاخص فالکن مارک شاخص سازمان ملل وشاخص موسسه بین المللی مدیریت آب کشور ایران در آستانه قرار گرفتن در تنش آب وبا هم اکنون در وضعیت بحران آبی قرار دارد از طرفی با رشد چشمگیر جمعیت ودر نتیجه استخراج بیش از حد آب های زیر زمینی افزایش تقاضا جهت کاربرد کود علف کش وآفت کش ورشد قارج وگونه صنایع بدون ایجاد سیستم های مناسب دفع وتصفیه فاضلاب وورود زیاد پساب به درون سفره های آب زیرزمینی کیفیت آبخوان ها از جمله آبخوان آزاد دشت شیراز در حال آلوده شدن می باشد موثرترین اقدام در حفاظت از آب های زیر زمینی جلوگیری از آلوده شدن آنها وشناسایی مناطق آسیب پذیر با استفاده از جدیدترین شاخص های از جمله شاخص آسیب پذیری نیترانه (Nitrate Vulnerability Index:NVI) می باشد که براساس اصول ضرب بنا گردیده است برخلاف مدل های قبلی که بر پایه مفهوم جمع استوار بود جهت رسیدن به این هدف پارامترهای مورد نیاز مدل شامل عمق ،تغذیه محیط آبخوان خاک توپو گرافی ناحیه ودوز هدایت هیدرولیکی وفاکتور خطر بالقوه ی مربوط به کابری اراضی با استفاده از نرم افزار GIS مورد پردازش قرار گرفتند براساس نقشه نهایی آسیب پذیری نقشه توزیع غلظت واقعی نیترات منطقه مورد مطالعه وتحلیل رگرسیون شاخص NVI دارای دقت بالاتری نسبت به شاخص های جمعی بود (P<0/05) همچنین براساس نتایج بدست آمده نواحی جنوب شرق شیراز ومجاور دریاچه مهارلو نسبت به سایر نقاط آسیب پذیری بالاتری از خودنشان دادند

کلیدواژه ها:

مدیریت منابع آب ، آبخوان شیراز ، آسیب پذیری ، شاخص GIS ، NVI