اثر فاضلاب بر تجمع فلزات سنگین و ارزش غذایی تره، پیازچه و کاهو

به منظور بررسی تجمع فلزات سنگین در تره، پیازچه و کاهو تحت تاثیر آبیاری با غلظت های مختلف فاضلاب، تحقیقی در سال 1384 در روستای طالب آباد واقع در جاده ورامین ( استان تهران ) انجام شد . در این طرح اثر غلظت های مختلف فاضلاب شامل آب چاه، مخلوط مساوی از آب چاه و فاضلاب و فاضلاب خالص ( کانال سرخه حصار موجود در اراضی طالب آباد ) ، با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار بررسی شدند . این گیاهان پس از رسیدن کامل برداشت و در آون خشک گردیدند . جهت اندازه گیری میزان عناصر و فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی استفاده شد . مقدار عنصر با 50 برابر کردن عدد قرائت شده از دستگاه جذب اتمی بر حسب میلی گرم عنصر در کیلوگرم خشک گیاهی به دست آمد . بر اساس نتایج، فلزات سنگین تجمع یافته در برگ های تره و پیازچه، در تیمار فاضلاب، از نظر فلزاتی مانند Pb ,Ni ,Cr بالاتر از حد استاندارد طبیعی و مجاز در گیاهان بود، بطوریکه در بعضی فلزات مقدار تجمع یافته 3-5 برابر بالاتر از حد مجاز است که ٌاحتمالا رشد و متابولیسم بوته پیازچه و تره را تحت تأثیر قرار داده است و استفاده از این گیاهان در تغذیه انسان خطراتی را بدنبال خواهد داشت . فلزات سنگین تجمع یافته در اندام های هوایی کاهو برای فاضلاب از نظر %50 Ni ,Pb ,cr ,cd بالاتر از حد مجاز بوده و مقادیر تجمع یافته این عناصر در فاضلاب 2-3 برابر بالاتر از آبیاری با آب چاه بود . بدیهی است بر اساس این نتایج، تجمع فلزات سنگین در برگ کاهو می تواند برای مصرف کنندگان آن بخصوص انسان ایجاد مشکل نماید . مقادیر تجمع یافته در اندا مهای کاهو برای دام های اهلی زیر حد مجاز بود لذا تعلیف دام با بقایا و ضایعات کاهو مشکلی را ایجاد نمی کند .

کلیدواژه ها:

آلودگی ، فاضلاب ، فلزات سنگین ، تره ، پیازچه ، کاهو