پهنه بندی زمانی وفضایی خشکسالی در استان گیلان با استفاده از شاخص معیار شده ی بارش SPI و GIS در جهت بهینه سازی مدیریت ریسک کشاورزی

خشکسالی یعنی کمبود بارش در مقایسه با دوره قبلی که اثرات متفاوتی را بر روی آب های زیرزمینی، رطوبت خاک و جریانرودخانه ها به جای می گذارد. در این مطالعه از شاخص بارش استاندارد "در دو مقیاس کوتاه مدت (3 و 6 ماهه) و بلند مدت (12،24 و 48 ماهه) به جهت بررسی و پایش خشکسالی هواشناسی استان گیلان" در یک دوره آماری 20 ساله (2005-1986) وهمچنین با استفاده از تکنیک IDW به پهنه بندی استان در جهت مدیریت ریسک و کاهش تبعات خشکسالی برای توسعهکشاورزی پرداخته شده است. در این پژوهش با بررسی نمودارها در می یابیم که بیشترین شدت خشکسالی در مقیاس کوتاه مدتدر ایستگاه آستارا و در مقیاس بلندمدت در ایستگاه رشت تعداد سال های زیادی خشکسالی بسیار شدید رخ داده است. در پهنهبندی شدت خشکسالی استان با استفاده از روش IDW شاهد بودیم که خشکسالی در دوره ی 3 ماهه در مرکز استان شدید بودهبه طوری که هر چقدر به سمت شمال و شرق محدوده ی مطالعاتی پیش می رویم از شدت آن کاسته می شود. در دوره زمانی 6ماهه این شدت از سمت شرق به شمال غرب کاهش داشته و در دوره زمانی بلندمدت بر شدت و وسعت خشکسالی نسبت به دورهی زمانی کوتاه مدت افزوده شده به گونه ای که در قسمت های شرقی وسعت منطقه آن بیشتر بوده است. شدت خشکسالی دردوره ی 24 ماهه کاهش یافته است و مجدداً در دوره ی 48 ماهه منطقه زیر سلطه ی خشکسالی بسیار شدید قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، شاخص معیار شده ی بارش SPI ، سامانه ی اطلاعات جغرافیایی GIS ، استان گیلان ، مدیریت ریسک کشاورزی ، بهینه سازی