بررسی مفهوم نفس از دیدگاه اسلام و تفاوت ان با روح و روان

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 48,049

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ASMJ01_0497

تاریخ نمایه سازی: 17 اسفند 1393

چکیده مقاله:

روح و نفس در معانى مختلفى به کار مى روند. در بعضى از موارد هر دو به یک معنا استعمال مى شوند. ولى از نظرفلسفى آنها دو جوهر متفاوت مى باشند: الف) نفس جوهرى است که ذاتا مجرد است ولى در عمل مادى مى باشد؛ یعنى هر چند خود از جنس ماده نیست ولى افعال خود را از طریق ابزارهاى مادى انجام مى دهد؛ مانند ادراکات حصولى نفس انسان که با استفاده ازاندام هاىحسى صورت مى پذیرد. ب ) روح ذاتا و فعلا مجرد است؛ یعنى همان طور که خود ماده نیست در کنش ها و فعالیت هایش نیزنیازمند به ابزار مادى نمى باشد. در مورد روح انسانى دو مسأله حائز اهمیت است: 1. روح آدمى مجرد است، یعنى؛ نه جسم است و نه اوصاف امور جسمانى را دارا است؛ نه مکان و زمان دارد نه وزن نه حجم؛ نه طول و عرض و عمق؛ نه محسوس است و نه داراى جزء. 2. هویت واقعى انسان را )یعنى آنچه که انسانیت انسان وابسته به آن است) روح تشکیل مى دهد. در آیات مربوط به خلقت انسان، پس از طرح مراحل جسمانى آفرینش انسان از خلقتى دیگر و یا دمیدن روح در او، سخن به میان آمده است. و این نکته نشان غیر مادىبودن روح است. همچنین بقاى انسان پس از متلاشى شدن جسم و تداوم زندگى وى در عالم برزخ (عالم میان دنیا و آخرت) و به تمام و کمال دریافت شدن آن، نشانگر غیر مادى و غیر جسمانى بودن روح است. از سوى دیگر اگر هویت واقعى انسان، به جسم مادى او مى بود؛ باید با مردن و متلاشى شدن جسم، انسان نیز نابود شود، در صورتى که آیات قرآن، بر بقاى انسان پس از متلاشى شدن جسم تأکید دارد . در این مقاله نویسنده به بررسی مفهوم نفس از دیدگاه قران و تفاوت ان با روح و روان میپردازد.نویسنده ابتدا به تعریف مفهوم نفس و روح از دیدگاه قران پرداخته ودر انتها به مقایسه انها میپردازد. در نهایت به این نتیجه میرسد که همچنین در تبیین مفهوم روح و نفس باید اذعان نمود اگر چه هر دو دارای ماهیتی یکسان هستندو گاه در لسان قرآن و تعابیر فلاسفه به جای یکدیگر استعمال شده اند ، نمی توان روح مجرد را به دلیل این که دارای حقیقتی (امری) است و در قلمرو آن ، تدریج و تمهید مطرح نیست ، در قالب های مادی محصور نمود، اما نفس یا به عبارتی دیگر ،همین روح هر گاه با کالبد مادی مرتبط شود و انفعالات جسمی و روان شناختی بر آن مترتب گردد ، کلیت حاکم بر شخصیت انسان را تشکیل می دهد و با به کارگیری مکانیسم های مختلف ،رفتارهای وی را جهت دار نموده ،او را به سمت وحدت و ثبات شخصیت سوق می دهد.

کلیدواژه ها:

نفس- روح و روان- تفاوتها

نویسندگان

فخری مصری

دانشگاه پیام نور – واحد سلماس

جلیل حاجیلو

دانشگاه پیام نور – واحد سلماس

صمد رمزی

دانشگاه پیام نور – واحد سلماس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • طبرسی، فضل بن حسن 135، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • 37، جوامع الجامع فی تفسیر القرآن المجید تهران، دانشگاه تهران ...
  • عثمان عبدالکریم، 1360، روانشناسی دیدگاه غزالی و دانشمندان اسلامی، ترجمه ...
  • فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، 1412ق، القاموس المحیط، بیروت، داراحیاءالتراث ...
  • قرطبی، محمد بن احمد13640 الجامع لاحکام القرآن تهران ناصر خسرو ...
  • کاشانی، محمد بن مرتضی، 0 41ق.تفسیر المعین، قم، کتابخانه ایت ...
  • مصطفوی، ‌حسن، 1360، التحقیق فی کلمات _ ترجمه و نشر ...
  • محمد شیرازی، صدرالدین، اسفار، مکتبه المصطفوی، 1378 ه، ج باب ...
  • نمایش کامل مراجع