بررسی خشکسالی های استان اردبیل با استفاده از شاخص های آماری و سینوپتیکی

خشکسالی و کم آبی یکی از پدیده ها و بلایای طبیعی است که معمولاً گریبانگری بسیاری از کشورهاست. این بلای طبیعی سبب ایجاد خسارت بزرگ مقیاس در نواحی تحت تأثیر خود ا ست. جهت مقابله با خشکسالی، بررسی علمی آن مورد نیاز است. کشور ایران به علیت ویژگی های خاص ت وپوگرافی و نیز موضعیت نسبی و ریاضی خود، معمولاً در معرض وقوع خشکسالی است. بسیاری از استانهای کشور منجمله استان اردبیل، با پدیده خشکسالی و بحران آب مواجه بوده و این امر سبب اختلال در بسیاری از فعالیت های کشاورزی و زیست محیطی گشته است. در این پژوهش، با استفاده از آمار بلند مدت ایستگاه سینوپتیک اردبیل و با استفاده از شاخص های خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI)، درصدی از نرمال (PNPI) و معیار بدون بعد، خشکسالی های به وقوع پیوسته در این شهرستان مورد ارزیابی قرار گرفته است. سپس با استفاده از نقشه های همفشار سطح زمین و هم ارتفاع سطح 500 هکتوپاسکال جو، وضعیت خشکسالی ها از حیث سینوپتیکی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی شاخص های مختلف خشکسالی نشان دادند که ا ستان اردبیل، حدود 70 درصد سال های آماری با خشکسالی های متوسط تا شدید مواجه بوده است و امکان ادامه این روند نیز در سال ه ای آتی در استان اردبیل وجود دارد. لذا لازم است تا برنامه ریزان استانی برای جبران کمبود آب در این استان راهکارهای اساسی منجمله انتقال آب از نواحی دیگر را مد نظر قرار دهند.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، استان اردبیل ، شاخص بارش استاندارد شده (SPI) شاخص درصدی از نرمال (PNPI) ، شاخص معیار بدون بعد ، تحلیل سینوپتیکی