بررسی ابعاد حقوقی و اخلاقی بانک های زیستی و ذخایر ژنتیکی

بانک زیستی مجموع های نظام مند از نمون ههای بیولوژ کی و داد ههایحاصل از آنهاست که از لحاظ اندازه، گستره فعالیت، درجه دسترسی،نوع سازمان ایجاد کننده و نیز نوع نمون ههای ذخیره شده اعم از انسانی،گیاهی، جانوری و م کیروارگانیس مها با هم متفاوتند. از این رو انواع مختلفیاز بان کهای زیستی در کشور در دستور کار قرار گرفته است. اطلاعاتموجود در نمون ههای ذخیره شده در بان کهای زیستی و ذخایر ژنت کییاز کی سو از لحاظ علمی دارای ارزش فراوان هستند و از سوی دیگرم یتوانند با قرار گرفتن در کنار شرک تهای بزرگ تولیدی و داروسازیمنجر به تولید ثروت فراوانی شوند.تحولات تکنولوژی در حوزه مهندسی ژنت کی، بیوتکنولوژی، کشت و تولیدسلولهای بنیادی، ایجاد بان کهای زیستی و ژنت کیی، مفاهیم جدیدی رامطرح ساخته و منشأ اضطراب و نگران یهای روانی و عاطفی گردیده وبازخوانی پرونده هنجارهای اخلاقی بشر را فو قالعاده ضروری ساخته وآن را محتاج بازسازی و بازآرایی در شرایط زیستی جدید نموده است.بنابراین مسئله اساسی کنونی مهار تحولات علم و تکنولوژی است، زیرااولاً همه آنها سودمند نیستند و ثانیاً برخی از این تحولات زیانبارند وبازدارنده کمال انسانی. مهمترین ویژگی جاهلیت جدید، به گفته برخی ازاندیشمندان، به واقع افراط در عقلانیت و به فراموشی سپردن اخلاقیاتاست که تمدن کنونی را شدیدا مورد تهدید قرار داده است. پس چه بسانیاز به الگوی زیستی احساس م یشود تا تعادلی میان خردورزی و اخلاقایجاد گردد. زیرا این دو، به موازات کیدیگر عامل بقاء تمدن و پیشرفتانسان حاضر هستند.از این رو بررسی ابعاد اخلاقی و حقوقی بیوبان کها و ذخایر ژنت کیی که دربرگیرنده بان کهای زیستی در بستر بیوتکنولوژی، مطالعات بیمارستانی،پژوه شهای علمی و پزشکی و بان کهای زیستی قضایی با اهدافجرمشناختی و امنیتی است از اهمیت بسیار زیادی برخوردار م یباشد.توجه به اصول بنیادین اخلاقی، کرامت انسانی، رضایت آگاهانه، حفظاطلاعات، حریم خصوصی و جبران خسارت از اهم مباحث اخلاقی وحقوقی است که در عرصه ذخایر ژنت کیی و بان کهای زیستی باید مراعاتگردد

کلیدواژه ها:

اخلاق زیستی ، ذخایر ژنتیکی ، بانک های زیستی ، حقوق زیست فناوری