دوارفیزم در معماری معاصر ایران

با آغاز دوره پهلوی و مدرنیزه کردن ایران، فئودالیسم ایرانی با فرمان حاکمیت در غیاب رقابتهای اقتصادی و سرمایهداری که در غرب موجب از میان رفتن فئودالیسم شده بود از میان رفت و طبقهی شهرنشین مورد عنایت حاکمیت قرار گرفت. با از میان رفتن قلمروهای فئودالی، فئودال، نقش بورژوا را بر عهده گرفت و مفهومی ایرانی پدید آمد با عنوان: بورژودال. بورژودال با تکیه بر سرمایه و نگرش به غرب، جنبههای زیباشناسانهی مدرن را مد نظر قرار داد و طبقه نوظهور نخبگان را برای برآوردن نیازهای خود، به کار گرفت. پروژههای عظیم و وسیع ساختمانی با مدیریت بورژودال ایرانی یا سرمایهدار خارجی یکی پس از دیگری تعریف و اجرامیشد که نتیجهی آن در کنار کسب تجربه ایجاد بافتهای همگن شهری و دانههای بزرگ شهری طراحی شده بود که عملاً سلولهای بنیادین بافتها وکالبدهای شهری را به وجود آوردند. در دهه شصت، با توجه به تغییرات عمیق در تعاملات اجتماعی، طبقه بورژودال و عمدهی متخصصان باسابقه، در حاشیه قرار گرفتند؛ این رخداد، منتج به ایجاد طبقهای جدید با انگارهای پندارگونه از بورژودالی و تخصص شد. در این میان، این طبقهی نوظهور را میتوان دوارف ایرانی نامید: نگهبانان گنجهای زیرزمینی که سعی دارند شهرنشینان را درف نگه دارند. این نوشتار، به پیشینه و روش دوارف ایرانی در حفظ و توسعهی ثروت خود از طریق بیمار و معلول نگه داشتن سلیقهی زیبایی شناسی شهرنشینان میپردازد و نقدی دارد بر واکنش نهادهای صیانت کنندهی فرهنگ و مدنیت جامعهی ایرانی نسبت به این اتفاق. دوراف ایرانی، امتزاجی از سوق سلیقهها به قهقرا و آموزش دیوانسالارانهی سوسیالیسم بیولوژیک را بر جامعه تحمیل میکند تا لیلیپوتی نمادیک پدید آورد.

کلیدواژه ها:

بورژودال ، دوارف ایرانی ، درف ، مدنیت ، شهرنشینی ، civitas ، ur