اثر تغییرات اقلیمی بر عملکرد و ریسک عملکرد گندم آبی

تاثیر عوامل آب و هوایی بر روی محصولات کشاورزی از اهمیت فوق العاده ای بر خوردار می باشد و همین امر است که بخش کشاورزی رااز سایر بخش های اقتصادی متمایز میکند. بنابراین اگر در برنامه ریزی های کشاورزی نسبت به نقش عوامل و عناصر جوی آگاهی کافیوجود نداشته باشد توفیق چندانی حاصل نخواهد شد. به گونه ای که بخش عمده ای از ریسک و کاهش عملکرد سالانه محصولات زراعیکشاورزی در اغلب نقاط کشور به تغییر در وضعیت پارامتر های آب و هوایی نسبت داده می شود. لذا بررسی اثرگذاری تغییر اقلیم بر - عملکرد و ریسک تولید محصولات کشاورزی می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار سیاستگذاران و برنامه ریزان قرار دهد. گندم، به عنوان محصول استراتژیک در کشور سالانه بخش بزرگی از قوت اصلی جمعیت را شامل می شود که اثر گذاری های سوء تغییر اقلیم باعثکاهش تولید و عملکرد آنها شده است. در این راستا هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد و ریسک عملکرد محصولات گندم آبی دراستان قزوین می باشد. بدین منظور از مدل عمومی جاست و پاپ و از داده های سری زمانی 22 ساله اقلیمی و اقتصادی بهره گرفته شد. نتایج برآورد توابع عملکرد و ریسک تولید گندم آبی به ترتیب به شکل کاب داگلاس و خطی درجه دوم برآورد گردید. نتایجنشان داد که میزان مصرف کود فسفات، بذر، بارش تجمعی فصول پاییز و بهار، متوسط سرعت باد در دوره رشد و متوسط حداکثر دما در دوره رشد اثر معنی داری بر عملکرد دارند. بررسی کشش های تابع ریسک عملکرد گندم آبی نشان می دهد که کود اوره، متوسط حداکثر دما و سرعت باد در دوره رشد اثر منفی بر عملکرد داشته و هر سه این عوامل نهاده ریسک افزا می باشند. نهاده کود فسفات بالاترین کشش را با مقدار1/124-به خود اختصاص داده است. به عبارتی بیش از حد اقتصادی استفاده می شود که افزایش بکار گیری آن، اثرمنفی بر میزان عملکرد محصول زراعی گندم آبی دارد دلیل این مسئله می تواند ناآگاهی کشاورزان از حد بهینه مصرف این نهاده و رعایت نکردن قانون بازدهی نزولی در مصرف این نهاده باشد

کلیدواژه ها:

تغییرات اقلیم ، ریسک تولید ، مدل جاست و پاپ ، تابع عملکرد و ریسک ، گندم آبی