تغییرات اقلیمی، شدت خسارت وارده به بخش کشاورزی و ضرورت تدوین برنامه جامع مدیریت ریسک و بلایای طبیعی (خشکسالی و سرمازدگی) در استان آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی با 2/3 درصد از مساحت کل کشور بیش از 5/7 درصد تولیدات کشاورزی ایران را تولید می نماید. گزارش شده است که طی یک دوره 10 ساله (78-1369) با 280 مورد سرمازدگی و یخبندان (زلزله سبز) رتبه اول را در کشور داراست و هر ساله خسارات غیرقابل جبران وکمرشکن به تولید کنندگان کشاورزی به خصوص کشاورزان خرده پا وارد می شود و متاسفانه با روند تغییرات اقلیمی که در سطح دنیا آغاز شده فراوانی این مخاطرات سال به سال بیشتر می شود به طوریکه طی شش سال گذشته ارزش ریالی خسارت وارده به بخش کشاورزی در اثر سرمازدگی و خشکسالی در کل استان به یک عدد نجومی 26/263 میلیارد ریال بالغ گردیده است. با توجه به تعدد متغیرهای موثر در تولید و تاثیر پذیری آنها از فاکتورهای اقلیمی و جوی، تدوین برنامه های اجرایی جامع در قالب شناسایی مناطق پر ریسک با آمایش سرزمین و پهنه بندی استان از نظر شدت ریسک و تمرکز بر توسعه محصولات و ارقام مقاوم و گسترش راهکارهای مقابله برای کاهش خطرات در بخش کشاورزی از اهم ضروریات است. بخش زیادی از این خسارات ناشی از کشت و کارهای سلیقه ای و فقدان الگوی کشت جامع منطقه ای و محلی است. کمبود اعتبارات، تجهیزات پیش آگاهی و یا تجهیزات مقابله با خطرات جوی نیز از سایر علل افزایش خسارت هستند که رفع آنها به شدت به افزایش تعامل و همکاریهای بینبخشی و اعمال مجموعه ای از سیاستهای آموزشی، حمایتی و تشویقی از قبیل تغییر الگوی و تقویت بیمه با هدف پوشش کاملخسارات نیازمند است که در برش های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت قابل تحقق هستند.

کلیدواژه ها:

سرمازدگی ، خشکسالی ، کم آبی ، آمایش سرزمین ، الگوی کشت