بررسی پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری در شبکه توزیع آب شرب شهری: مطالعه موردی در شهرستان خوی، ایران

مقدمه و اهمیت موضوع: وقوع پدیده های خوردگی و رسوب گذاری در شبکه های آب شرب یکی از پیچیده ترین و پرهزینه ترین مشکلات بوده که باعث آسیبهای اقتصادی و بهداشتی در شبکه توزیع آب شده و می تواند بر سلامتی و پذیرش عمومی آب آشامیدنی تاثیرگذار باشد .این مطالعه با هدف تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری و همچنین آنالیز کیفیت میکروبی آب آشامیدنی شهر خوی انجام گرفت.مواد و روشها: در این مطالعه جهت تعیین کیفیت شیمیایی و میکروبی آب شرب، نمونه ها از شیرهای برداشت عمومی به حجم 3-2 لیتر به روش استاندارد برداشت و آنالیز شد. پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری با استفاده از شاخص های لانژلیه، رایزنر، خوردگی(تهاجمی، پوکوریوس و لارسون با تعیین پارامترهایpH ، درجه حرارت، سختی، قلیائیت، کل جامدات محلول، هدایت الکتریکی، سولفات وکلراید انجام گرفت. در این مطالعه نمونه ها از نظر آلودگی میکروبی به وسیله شاخص های میکروبی کلیفرم کل وگرماپای و همچنین شمارش بشقابی باکتریهای هتروتروفیک (HPC) با روش استاندارد بررسی شدند.نتایج و بحث: بر اساس محاسبات انجام شده برای شاخص های لانژلیه، رایزنر، پوکوریوس، تهاجمی و لارسون، میانگین این شاخصها به ترتیب برابر 0.2± 0.4- ، 0.3±8 ، 0.2±8.5 ، 0.2± 12 و0.1± 0.3 می باشد. بر اساس شاخص های لانژلیه، رایزنر و پوکوریوس، آب آشامیدنی شهر خوی دارای پتانسیل خورندگی بوده و براساس مقادیر عددی حساب شده برای اندیس تهاجمی، 71% نمونه ها دارای پتانسیل خورندگی پایین و 29% نمونه ها دارای پتانسیل خورندگی متوسط و همچنین بر اساس اندیس لارسون بیش از 90% نمونه ها دارای پتانسیل خورندگی پایین گزارش شد. آزمون آماری پیرسون نشان داد که ارتباط معنی داری بین هیچ کدام از پارامترهای دخیل در محاسبه اندیسها با میزان اندیسها وجود ندارد. میانگین کلر باقیمانده در آب شرب0.22± 0.42 میلی گرم در لیتر، میانگین کلیفرم کل در بیش از 97 درصد نمونه ها کمتر از 2.2 و میزان کلیفرم گرماپای 0 در 100 میلی لیتر نمونه بود. مقادیرHPC نمونه ها ی آب شرب از cfu/ml0 تا cfu/ml60 متغیر بوده که بطور میانگین cfu/ml16 گزارش شد و ارتباط معنی داری بین میزان شاخص های خورندگی با مقادیر MPN وHPC نمونه ها مشاهده نشد. نتیجه گیری: محاسبه شاخص ها بیانگر نامتعادل بودن کیفیت شیمیایی آب بوده که باعث خوردگی در سیستمهای آبرسانی و سایر تاسیسات خواهد شد. به همین منظور لازم است برنامه ریزی مناسبی جهت متعادل سازی کیفیت آب در این منطقه انجام گیرد تا از آسیبهای اقتصادی آن جلوگیری گردد.

کلیدواژه ها:

آب ، خورندگی ، رسوب گذاری