هوش اخلاقی و جایگاه آن در مدیریت اسلامی

امروزه سازمانها به طور فزاینده ای خود را در گیر مساله ای می بینند که آنرا معمای اخلاقی می نامند یعنی اوضاع و شرایطی که باید یک بار دیگر کارهای خلاف و کارهای درست را تعریف کرد زیرا مرز بین کارهای درست و خلاف بیش از پیش از بین رفته است و بدین ترتیب اعضای سازمان شاهد افرادی هستند که در سازمان و اطراف آن وجود دارند و دست به کارهای خلاف میزنند. در چنین شرایطی مدیر باید از نظر اخلاقی جوی سالم برای کارکنان در سازمان به وجود بیاورد تا آنان بتوانند با تمام توان و بهره وری هرچه بیشتر کار کنند.این امر نیارمند وجود رهبری با هوش اخلاقی بالاست.رهبران با هوش اخلاقی بالا کار را درست انجام می دهند ،اعمال آنها پیوسته با ارزشها و عقایدشان هماهنگ است ،عملکرد بالایی دارند و همیشه کارها را با اصول اخلاقی پیوند می زنند. هوش اخلاقی توانایی درک درست از خلاف ،داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و عمل به آنهاست. هوش اخلاقی مرز بین نوع دوستی و خودپرستی را توصیف می کند و توجه به هوش اخلاقی یک ایده آسمانی است که الهام بخش رفتارهای افراد است .در مدیریت اسلامی مدیر به عنوان الگو و اسوه مطرح است و بر همین مبنا نیز باید رفتار خود را تنظیم نماید.مدیریت در اسلام امانتی است که باید در نگهداری و رساندن آن به کسی که اهلیت آن را دارد دقت وافر به خرج داد. وظیفه ی مدیر، در مدیریت اسلامی تنها افزایش تولید نیست و توجه به انسان به عنوان اشرف مخلوقات )که خداوند آسمانها و زمین را مسخر او کرده است( و تعالی وی در اولویت بالاتری از تولیدقراردارد. در این مقاله مفهوم هوش اخلاقی،اصول هوش اخلاقی،اخلاقیات و شاخصه های آن ،آموزش هوش اخلاقی به مدیران ،مقایسه اصول هوش اخلاقی لنیک و کیل با آموزه های اسلامی قرآن ،صفات و فضائل اخلاقی مدیران از دیدگاه قرآن و همچنین مدیریت اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

هوش اخلاقی ، اصول هوش اخلاقی ، اخلاق اسلامی ، مدیریت اسلامی