تروریسم و بهداشت محیط

آسیب های بهداشتی عمومی، تهدیدی بر سلامتی هستند که در نتیجه در معرض قرار گرفتن به عوامل بیماری زا به وجود می آیند وبه راههای مختلف با فوریت ها، فاجعه و شرایط اضطرار گره می خورند. یک دامنه گسترده ای از فعالیت ها باید طراحی گردند تا در بخش بهداشت و درمان قادر به جلوگیری، تسکین و پاسخ مساهد به اسیب باشیم. آموزش، اطلاع رسانی، کارورزی و ارتقاء مدیریت خردورز بهداشت محیط، می تواند به افزایش ظرفیت های مردمی و جامعه در رابطه و مقابله با آسیب های بهداشتی منجر گردد. اصولاً وقتی که صحبت از بهداشت محیط زیست و تروریسم می شود، یک برنامه چند انظباطی مورد نظر بوده، شامل موضوعات گوناگونی از جمله دانش مهندسی، تکنولوژی، علوم بهداشتی، شیمی و بیولوژی که در تلفیق با علوم اجتماعی/سیاسی/اقتثادی قرار گرفته، با آنها گره می خوردف بوده و افراد و موضوعات مختلفی را وارد این حوزه می نماید. به طور کلی یک آسیب، پدیده ای است که با ظرفیت ه ای مختلف، می تواند موجب گسیختگی بهداشت، سلامت انسان، تخریب و آلودگی محیط زیست و نابودی و زیان روی مایملک گردد. به طور معمول رخ دادها در بستر طبیعیف تکنولوژیک و پیچیدگی های اجتماعی/سیاسی/اقتصادی صورت گرفته و دامنه متنوعی از آسیب ها را شامل می شوند. آنچه دراین مقاله مورد توجه قرار می گیرد آسیب های انسان ساخت anthropogenic هستند که به طور ویژه، بهداشت محیط را متأثیر می نمایند. شک نباید کرد که پاره ای از رخ دادهای مؤثر، حاصل از عملیات تروریستی، ریشه در ساختارهای طبیعی دارند. به عنوان مثال خشک سالی، رانش زمین، انواع طوفان ها و تغییرات جریان ه ای آب و هوایی می توانند بسترساز فعالیت های تروریستی گردند و این براساس مفهوم و تعریف فقر از دیدگاه سازمان ملل (UN) قابل تفسیر است. در این مقاله توجه اصلی روی آسیب های تکنولوژیک و ناهماهنگی های سیاسی و پیچیدگی های اجتماعی خواهد بود که منجر به بروز رخدادهای سهمگین، خطرناک و آسیب های فوریت دار در بهداشت محیط زیست گردیده و باید درمدیریت مقابله با تروریسم و بهداشت محیط مورد امعان نظر قرار گیرد. بنابراین موضوعاتی نظیر آتش سوزی، انفجار، شکست و نشت، اختلال در سیستم انتقال انرژی و در واحدهای صنعتی ثابت، جاده ها و سیستم حمل ونقل، کاربرد نابجای مواد شیمیایی، بیولوژیک و رادیواکتیو و ایجاد آلودگی های زیست محیطی، فوریت های اقتصادی، شورش، اعتصاب و تظاهرات و گروگان گیری که در شکل بد و ترسناک آن استفاده از سلاح های بیولوژیک، شیمیایی و سلاح های غیرمتعارف است نقش اساسی در موضوع مورد بحث خواهند داشت. بنابراین سطوح مختلف از پیامدهای حاصل از فعالیت های تروریستی روی آب آشامیدنی و سیستم فاضلاب، دفع مواد زائد، غذا، آلودگی هوا براساس آسیب پذیری و دامنه رخ داد، توضیح داده می شود. به طور قطع سهم عمده ای از مقاله به پیچیدگی های اجتماعی/شرنشینی، توسعه و آسیب های اجتماعی و تکنولوژیک در بهداشت محیط زیست مربوط می گردد. در این صورت مدیریت مقابله با تروریسم و بهداشت محیط زیست شامل عناصر عمده برنامه ریزی مثل آمادگی، تسکین، پاسخ به فوریت ها، بازگشت از آن و مکانیزم های ارزیابی بوده و مورد عنایت قرار خواهند گرفت. ممکن است ا ستفاده از سلاح های کشتار دسته جمعی به صورت غیرقانونی، به زور تخلف بر علیه اشخاص یا مایملک برای تحقق اهداف سیاسی یا اجتماعی صورت گیرد ولی آنچه در این جا مورد نظر است پیامدهای عملیات تروریستی در بهداشت عمومی است. بنابراین باید سلاح های کشتار دسته جمعی تعریف شوند و اثر آنها روی منابع بهداشت محیط زیست (آب، غذا، هوا و...) و اهداف زیربنایی که تخریب آنها مستقیم و غیرمستقیم بهداشت محیط زیست را متأثر می کنند، ممکن است آسیب ببینند و چگونگی مقابله با آنها، مشخص گردیده و نقش پاسخ دهندگان به عملیات فوریت دار برای حفظ محیط زیست تشریح گردد. بدون شک استفاده از دانش Mark, Bench در این پژوهش جای والایی داشته با ذکر مثال ها (مطالعات موردی) از عملیات تروریستی و پیامدهای آنها، موضوع مورد بررسی قرار می گیرد. بدیهی است عوامل بیولوژیک (باکتری، ویروس، ریکتسیا و سموم بیولوژیک) و عوامل شیمیایی که می توانند باعث تأثیرات در دامنه های مختلف آتش سوزی، انفجار، واکنش پذیری و سمیت (عوامل عصبی، عناصر تاوال زا، عوامل خونی، گازهای خفه کننده، عوامل محرک و مواد منفجره) به دقت توضیح داده می شوند. در نهایت با امعان نظر به موضوعات مطرح شده، مدیریت مقابله با تروریسم به منظور کاهش و جلوگیری از تخریب محیط زیست و پیامدهای بهداشتی بر اساس الگوهای تهیه شده از چند کشور صنعتی ارائه می شود. شایان توجه این که، موضوع مذکور اکنون در کانون توجه استراتزیست ها و متخصصین بهداشت محیط زیست جهان قرار گرفته و سرمایه گذاری های عظیمی برای تحقیق و پژوهش در این مورد در ابعاد بین المللی و پذیرش این نکته که جهانی بیندیشیم و منطقه ای عمل کنیم صورت می گیرد.

کلیدواژه ها:

بهداشت محیط زیست ، آلودگی ، تروریسم ، کشتار جمعی ، مدیریت فاجعه