بررسی برخی خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند پاییزه در مغان

پژوهش حاضر به منظور مقایسه ارقام جدید چغندرقند از نظر عملکرد کمی و کیفی در شرایط کشت پاییزه به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در شرکت کشت و صنعت مغان واقع در شهرستان پارس آباد مغان در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به اجرا در آمد. این مطالعه شامل ۱۸ رقم جدید داخلی و خارجی چغندرقند بوده که در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل وزن ریشه ، تعداد ریشه ، تعداد برگ در بوته ، عملکرد ریشه ، عیار قند، درصد شکر سفید، عملکرد شکر سفید، ضریب استحصال شکر، میزان سدیم ریشه ، پتاسیم ریشه ، نیترات مضره ریشه ، میزان قند ملاس و نسبت آلکالوئیدی بود. نتایج نشان داد، تمام صفات اندازه گیری شده به جزء عیار قند و شکر سفید در ارقام مورد بررسی دارای تفاوت معنی دار بودند. بالاترین عملکرد ریشه و عملکرد شکر تولیدی در ارقام جیکو و جانکال با متوسط تولید ۷/۱۱۰ و ۱۰۱ تن در هکتار ریشه و ۳۹/۱۳ و ۹۵/۱۲ تن در هکتار شکر سفید مشاهده شد. بالاترین عیار قند و درصد شکر سفید از رقم آنویره، نوئل ، پیکاسو با میانگین های ۵۴/۱۶، ۳۰/۱۶ و ۲۰/۱۶ درصد و ۲۳/۱۴، ۹۶/۹۵،۱۳/۱۳ درصد به دست آمد. بالاترین و پایین ترین ضریب استحصال شکر نیز مربوط به رقم بتاسید (۵۶/۸۶ درصد) و رقم باروزا (۴۱/۸۰ درصد) بود. دامنه تغییرات میزان سدیم ریشه از ۸۴/۱ تا ۴۳/۳ ، پتاسیم ریشه از ۱۱/۲ تا ۸۴/۳ و نیترات مضر ریشه نیز از ۷۸/۱ تا ۹۰/۲ میلی اکی والان بود. نتایج نشان داد رابطه بین میزان سدیم با میزان پتاسیم و قند ملاس مثبت و معنی دار و با درصد عیار قند و شکر سفید و ضریب استحصال شکر همبستگی منفی و معنی دار بود، همچنین میزان پتاسیم با میزان نیتروژن مضره همبستگی مثبت و معنی دار داشت . درصد قند ملاس نیز با ضریب استحصال شکر همبستگی منفی و معنی دار نشان داد. در مجموع پیشنهاد می شود جهت حصول حداکثر عملکرد ریشه و شکر از ارقامی مانند جیکو و جانکال و یا سایر ارقامی که با این ارقام در یک گروه قرار می گیرند استفاده شود تا حداکثر درآمد برای کشاورز حاصل شود.

کلیدواژه ها:

عملکرد ریشه ، عملکرد شکر سفید ، قند ملاس ، میزان سدیم ریشه و پتاسیم ریشه