چشم اندازی بر جایگاه عدالت در تحقق حکمرانی مطلوب با رویکردی بر قرآن و آموزه های رضوی

به تازگی مفهوم «حکمرانی مطلوب» به گونه ای فزاینده در ادبیات توسعه، مورداستفاده قرارگرفته است. نظریه ی حکمرانی مطلوب که با ویژگی های مختلفی ازجمله عدالت تعریف می شود، الگویی برای توسعه پایدار انسانی به شمار می رود. از سویی دیگر یکی از ویژگیهای امامان معصوم علیهم السلام، عدالت به ویژه عدالت اجتماعی است؛ چراکه اگر ایشان از این ویژگی برخوردار نباشند، نمیتوانند به وظایف خویش عمل نمایند. این نوشتار میکوشد به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای و با توجه به روایات منقول از امام رضا علیه السلام ضرورت، راه کشف، آثار و ابعاد عدالت امام با تاکید بر عدالت اجتماعی را بیان و تفاوت آن را با دیدگاههای کلامی غیر شیعه روشن نماید. توجه به روایات امام رضا علیه السلام ازاین جهت حائز اهمیت است که در زمان ایشان، مسائل اساسی اسلام بیشتر مورد گفتوگو قرار میگرفت. همچنین ایشان به حسب ظاهر مدتی منصب «ولیعهدی» داشته که این دو عامل، زمینه را برای گفتوگو درباره عدالت اجتماعی امام فراهم ساخته است. یافته ها حاکی از آن است؛ عدالتی که به عنوان یکی از مولفه های حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل مطرح است، در قرآن کریم، سخنان امام رضا علیه السلام و گزارش های تاریخی معطوف به زمان منصب «ولیعهدی» آن حضرت به شکلی صریح، قابل ردیابی است؟ از این رهگذر با بررسی مولفه یادشده در سیره اجتماعی آن حضرت همچنین زمان تصدی منصب «ولایتعهدی» آن امام همام درخواهیم یافت که امام رضا علیه السلام نه تنها در مقام نظر معتقد به حکمرانی مطلوب بوده اند، بلکه در عمل نیز همواره خود را متعهد به آن می دانستند.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، امام رضا علیه السلام ، حکمرانی مطلوب ، عدالت ، امامت ، مردم