بررسی فقهی حقوقی تسری مهلت پرداخت دیه به جنایت ارش از منظر فقه امامیه

یکی از مباحث مطرح در فقه دیات زمان پرداخت دیه است .بر پایه فقه امامیه جانی در قتل عمد یک سال و در قتل شبه عمد دو سال و در قتل خطای محض سه سال فرصت دارد تا دیه جنایت را به مجنی علیه پرداخت نماید. که از مسائل پرکاربرد در فقه الدیات مسئله آرش جنایت است . بر پایه موازین فقهی هر جنایتی که دیه آن در شرع معین نباشد برای آنارش لازم است . گستره کاربرد آرش جنایت از آنجا روشن می شود که در شرع برای بخش بزرگی از جنایات بر مادون نفس دیه معین نشده است . بعلاوه فقیهان و حقوقدانان کمتر به زوایای گوناگون آن پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی فقهی حقوقی تسری مهلت پرداخت دیه به جنایت ارش از منظر فقه امامیه است . این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام یافته و همچنین جمع آوری دادهها به صورت کتابخانه ای بوده است . که یافته های حاصل از این تحقق در نظرات فقها امامیه و مراجع تقلید معاصر نیز شاهد تعدد آرا و فتوا هستیم ، صاحب جواهر، علامه حلی و آیات عظام، علوی گرگانی و موسوی اردبیلی قائل عدم تسری مهلت پرداخت دیه به ارش جنایت می باشند. در مقابل مرحوم خویی ، و آیات عظام نوری همدانی ، صافی گلپایگانی ، بهجت ، فاضل لنکرانی ، روحانی ، قائل به تسری می باشند. و عدهای همچون شیخ طوسی ، علامه حلی ، مکارم شیرازی قائل به تفصیل اند. با توجه به صراحت ماده ۴۴۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ دانسته می شود که قانون موافق با قائلین به تسری مهلت پرداخت دیه به جنایت ارش هست .

کلیدواژه ها:

ارش جنایت ، دیه ، تسری ، فقه امامیه ، مهلت پرداخت ، حقوق.