تغییر اقلیم و تاثیر آن بر شاخص های اقلیم کشاورزی درخت پسته در استان کرمان مطالعه موردی ایستگاه رفسنجان

بر اساس داده های مشاهداتی ۲۰۲۱-۱۹۹۲ شاخص های اقلیمی درخت پسته و روند آنها با آزمون های موجود بررسی گردید. بر مبنای دمای ۵/۷ درجه سانتیگراد ۵ مرحله مهم فنولوژی رقم اوحدی به ترتیب گل دهی تا تمام گل ، سخت شدن پوسته استخوانی، آغاز رشد سریع مغز، پایان رشد مغز، و زمان برداشت بر اساس شاخص درجه روز-رشد تعیین گردید. داده های دما و بارش مدل CanESM۵ تحت سناریوهای SSP۵-۸.۵ و SSP۲-۴.۵ برای سه دوره۲۱۱۰۰-۲۰۷۵، ۲۰۷۴-۲۰۵۰ ، ۲۰۴۹-۲۰۲۵ شبیه سازی گردید. نتایج نشان داد در دوره پایه دما فصل رشد(متوسط دمای روزانه، متوسط بیشینه) به صورت سالانه دارای روند معنی داری مثبت هستند، در فصل رشد متوسط کمینه در ماههای اسفند و فروردین دارای روند معنی داری مثبت را آشکار نمود. درمرحله گل دهی،( متوسط دمای رورانه و متوسط کمینه دما) به صورت سالانه روند معنی داری مثبت را نشان داد. در دوره آینده ۲۰۴۹-۲۰۵ تحت سناریو ssp۲-۴.۵ در فصل رشد(متوسط دمای روزانه، متوسط بیشینه و متوسط کمینه دما) در ماههای فروردین، تیر و مهر روند معنی داری افزایشی را آشکار نمود. شبیه سازی نشان داد متوسط دمای روزانه در فصل رشد پسته تحت سناریوی SSP۲-۴.۵ طی دوره ۲۰۷۴-۲۰۲۵ نسبت به دوره پایه(۵/۲۳ درجه سانتی گراد) افزایش دارد و به ۶/۲۴ درجه سانتی گراد می رسد.و تحت سناریو ssp۵-۸.۵ در دو دوره آتی ۲۱۰۰-۲۰۷۵ و ۲۰۷۴-۲۰۵۰ از ۵/۲۳ به ۶۳/۲۶ درجه سانتی گراد بالغ می گردد متوسط کمینه دما در دوره پایه ۸/۱۵ درجه سانتی گراد است. تحت سناریوی ssp۲-۴.۵ به ۳/۱۶، ۱/۱۷ و ۳/۱۷ بالغ می گردد.

کلیدواژه ها:

استان کرمان ، پسته ، تغییر اقلیم ، دما و بارش