بررسی نقش و جایگاه نظارت همگانی بر مدیریت شهری تهران

نظارت همگانی و مشارکت شهروندان ابزاری برای تقویت مدیریت شهری در جوامع پیشرفته امروزی و ازشاخص های زندگی جوامع مختلف محسوب می شود. نظارت همگانی عبارت است از انعکاس نظام مند و مستمربازخوردهای محیطی در سازمان به منظور ارتقای سطح سلامت سازمانی و کارآمدی شهرداری. تنوع و پیچیدگیمسائل شهری در کنار معضل های اجرایی و مدیریتی، مشارکت شهروندان را در مسائل شهری ضروری نشان میدهد. در بحث مشارکت فعال شهروندان، رشد و تعالی شخصیت شهروندان، گسترش توانایی های افراد، تقویتهویت شهری، تقویت حس اعتماد و همکاری میان اهالی شهر و اصلاح سبک زندگی شهروندان مدنظر است ونیز مشارکت شهروندان ابزاری برای تقویت مدیران در مدیریت شهری و ایفای وظایف آنان است. اگر زندگیمردم به گونه ای باشد که از شهروند فعال به شهرنشین تنزل پیدا کنند، نه تنها شاهد رشد و تعالی شخصیتمردم و استخراج توانایی های افراد، تقویت هویت شهری و حس اعتماد احساس تعلق به شهر و همکاری میاناهالی شهر و شهرداری نیستیم، بلکه کمترین میزان کارکرد و بهره وری در نظام مدیریت شهری را نیز خواهیم داشت.نظارت همگانی مبتنی بر پذیرش حق نظارت شهروندان بر عملکرد حکومت و نهادهای اجتماعی برخاسته از آناست که با ظهور دین مبین اسلام در آیات مختلف قرآن کریم، احادیث و تاکید پیشوایان دینی؛ به ویژه در قالبدو اصل شرعی امر به معروف و نهی از منکر و خیرخواهی برای مومنان به صراحت مورد تاکید قرار گرفته است.در نتیجه این تایید و صراحت منابع دینی، با پیروزی انقلاب اسلامی، در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برپایه اصل هشتم قانون اساسی که نظارت متقابل مردم و دولت بر عملکرد یکدیگر را مورد تاکید قرار داده نظارت همگانی همواره در عرصههای مدیریتی کشور مطرح بوده است. اما در مقام اجرا عملا مغفول ماند؛ ولی بارویکرد مشارکت جویانه شهرداری تهران دیدگاه در زمینه ضرورت توسعه شهروندان، و به منظور اعمال نظارتعمومی شهروندان بر عملکرد برنامه های مدیریت شهری و بسترسازی مطلوب در مسیر تحقق سلامت سازمانی،نهادی را با عنوان مرکز نظارت همگانی راه اندازی شد.در این پژوهش ابتدا با تعاریف مدیریت شهری، اثربخشی سازمانی، نظارت و مشارکت، به نقش، جایگاه و اهمیتنظارت شهروندان در امور شهر از طریق سامانه های نظارتی از جمله سامانه فعال ۱۸۸۸ که به لحاظ مزیت ها ومشکلات آن نیز بررسی و تحلیلی می شود. همچنین رضایت یا عدم رضایت شهروندان از سامانه های فعالشهرداری، اثر بخشی و کارآیی آن مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

شهرداری ، نظارت همگانی ، مدیریت شهری ، کارایی ، اثربخشی ، تلفن گویا ۱۸۸۸