آران، رقم جدید گندم دوروم مناسب برای کشت در مناطق گرم و خشک جنوب ایران

گندم دوروم رقم آران (لاین (DW-۹۱-۶ در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ در قالب چهل و یکمین خزانه بین المللی گندم دوروم (۴۱th IDYN) دریافتی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم (CIMMYT) در دو ایستگاه تحقیقاتی اقلیم گرم و خشک جنوب کشور (خرم آباد و داراب) مورد ارزیابی قرار گرفت و با میانگین عملکرد ۶۳۶۹ کیلوگرم در هکتار گزینش و به آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی مشترک در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ راه یافت. در این مرحله نیز لاین مذکور با عملکرد ۷۱۸۳ کیلوگرم در هکتار انتخاب شد. در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته نیز لاین مورد نظر با میانگین عملکرد ۷۱۷۲ کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد رقم بهرنگ با عملکرد ۷۰۶۸ کیلوگرم در هکتار برتری نشان داده و برای مرحله بعد برنامه اصلاحی گندم دوروم انتخاب شد. در آزمایش سازگاری لاین های گندم دوروم در اقلیم گرم جنوب کشور (ERDYT۹۱-W) که طی دو سال زراعی ۹۳-۱۳۹۱ و در چهار ایستگاه تحقیقاتی مناطق گرم و خشک جنوب کشور شامل اهواز، داراب، دزفول و خرمآباد اجرا شد، این لاین با میانگین عملکرد ۷۶۶۰ کیلوگرم در هکتار حدود ۹ درصد برتر از شاهد رقم بهرنگ (با عملکرد ۷۰۲۱ کیلوگرم در هکتار) بود. بررسی های متعدد کیفیت دانه نیز حاکی از آن بود که از نظر کیفیت سمولینا، این لاین با ۱۳/۶ درصد پروتئین و۳۰ درصد گلوتن مرطوب در گروه ارقام خوب قرار دارد. بررسی های آزمایش های تحقیقی – ترویجی در مزارع زارعین مناطق مختلف استان های خوزستان و کرمان نیز برتری ۲۴ الی ۲۶ درصدی این لاین را در استان کرمان نسبت به شاهد رقم یاواروس و برتری ۱۷ درصدی آن را در استان خوزستان نسبت به شاهد رقم بهرنگ نشان داد. در آزمایش های بررسی واکنش ارقام و لاین های گندم به بیماری های مهم منطقه نیز رقم جدید مقاومت قابل قبولی نسبت به زنگ زرد و قهوه ای از خود نشان داد. در کل با توجه به نتایج فوق الذکر که نشان دهنده برتری آن نسبت به ارقام رایج در اقلیم گرم و خشک جنوب کشور می باشد، لاین جدید به عنوان رقم آران نامگذاری شد.

کلیدواژه ها:

گندم ، دوروم ، رقم جدید ، اقلیم گرم و خشک ، آران