مطالعه تطبیقی نقوش زیورالات و قالی های ترکمن

صنایع دستی ایل ترکمن هم به لحاظ کاربردی و هم بعنوان نمادهایی برای انعکاس باورها و اعتقادات آنها حائز اهمیت می باشند. علاوهبر این، آثار مذکور به عنوان بازتاب دهنده طبیعت پیرامون آنها نیز به شمار می روند. از مهمترین صنایع دستی مردمان ترکمن می توان بهزیورآلات و قالی های این ایل اشاره نمود که هرکدام دارای نقوش و فرم های ویژه و متنوعی می باشند و در پس هرکدام از این نقوش،مفاهیمی عمیق نهفته که با زندگی قوم ترکمن عجین شده است. از این رو درباره نقوش زیورالات و قالی های ترکمن این سوال اصلی مطرحمی شود که چه شباهت ها و تفاوت هایی در نقش و مفهوم این آثار وجود دارد؟ در راستای پاسخ به این پرسش به بررسی و توصیف نقوشبکار رفته در زیورالات و قالی های قوم ترکمن پرداخته می شود. هدف این پژوهش دسته بندی و تطبیق نقوش جهت کشف معانی و شباهت هایموجود در بین آنها میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات منابع و اسناد به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است.نتایج مطالعه حاضر بیانگر این امر است که نقوش و نمادهای مورد استفاده در زیورآلات و قالی های ترکمن در عین داشتن تمایزات زیاد،دارای وجوه اشتراک نیز می باشند. نقوش مشترک در این دست ساخته ها بیشتر نقوش حیوانی می باشد، اما تنوع و نوع فرمهای طراحی شدهدر هر مورد باعث ایجاد تفاوت هایی نیز شده است. در طراحی نقش قالی ها از خطوط شکسته و هندسی استفاده شده، اما همین نقوش درزیورالات به صورت منحنی و واقع گرایانه تر ترسیم شده است. همچنین علاوه بر برخی تفاوت هایی که به لحاظ مضمونی و فرمی در ایننقش ها وجود دارد همگی منعکس کننده اعتقادات، آداب و سنن و آرزوهای قبایل ترکمن بوده که اکثرا به جهت رهایی از مصائب، دفع اشرارو جذب اقبال نیک بوده است.

کلیدواژه ها:

مطالعه تطبیقی ، زیورآلات ، قالی ، ایل ترکمن