تخمین آسیب پذیری شهر گرگان در برابر زلزله با تاکید بر فاصله از تاسیسات شهری با روش منطق فازی

خطر زلزله همواره جوامع بشری را تحت الشعاع خود قرار می دهد و خسارات جبران ناپذیری به این جوامع وارد می آورد؛ بنابراین، آمادگی مقابله با این بحران از طریق شناسایی نقاط آسیب پذیر و برطرف کردن آنها در جهت کاهش آسیب های ناشی از زلزله موثر است. بسیاری از شهرهای ایران بر روی پهنه های با خطر نسبی متوسط و زیاد زلزله واقع شده اند. شهر گرگان با جمعیتی حدود ۳۳۰هزار نفر و وسعتی معادل ۳۶۰۰ هکتار در سال۱۳۹۰جزء شهرهای واقع بر روی پهنه های زلزله خیز با خطر نسبی زیاد است. وضعیت نامناسب استقرار تاسیسات زیربنایی شهر نقش اساسی در افزایش میزان آسیبهای وارده به شهر در برابر زلزله دارند. در این مقاله، با استفاده از محاسبه، ترکیب و تحلیل شاخص هایی همچون دسترسی به مراکز درمانی، فاصله از ایستگاههای آتشنشانی، دسترسی به فضاهای اسکان موقت و فاصله از پمپ بنزین و ایستگاههای تقلیل فشار گاز، میزان آسیب پذیری شهر گرگان از طریق مدل منطق فازی و با استفاده از نرم افزار  Arc Gisدر مواجهه با زلزله بررسی شد. با بررسی نقشه ی نهایی آسیب پذیری شهر گرگان، نتیجه می گیریم پراکنش تاسیسات شهری در شهر گرگان به خوبی انجام نگرفته و بر حسب فاصله از تاسیسات شهری، ساختمانهای موجود در جنوب و شرق شهر شامل محله های واقع در محور ناهارخوران و بلوار کاشانی در مقایسه با بقیه ی محدوده ی مورد مطالعه آسیب پذیری بیشتری دارند که با استقرار تجهیزات و امکانات شهری در این مناطق از میزان آسیب پذیری شهر در بحران زلزله کاسته خواهد شد. پراکنش مناسب تاسیسات شهری در محدوده ی مرکزی شهر شامل محله های واقع در محورهای گلشهر، کمربندی و امام رضا نیز باعث شده این مناطق در صورت وقوع زلزله دچار آسیب پذیری کمتری شوند.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری ، زلزله ، تاسیسات شهری ، منطق فازی ، گرگان