ارزیابی مقدماتی ژنوتیپ های نخودفرنگی (Pisum sativum) بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور بررسی مقدماتی تنوع ژنتیکی توده های داخلی و خارجی نخودفرنگی (Pisum sativum) موجود در بانک ژن ، ۱۲ژنوتیپ از این گونه به صورت مشاهده ای در بخش تحقیقات بانک ژن کرج مورد ارزیابی مقدماتی قرارگرفتند. ۱۲ صفتمورفولوژیکی اندازه گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه کلاستر به روش ward؛ ۱۲ ژنوتیپ ارزیابی شده را در ۴ گروه متفاوتقرار داد. ژنوتیپ های موجود در کلاستر ۱ دارای بذر کوچک، قهوه ای و صاف، غلاف با طول پنج تا شش سانتی متر و راسغلاف انحناءدار، رنگ گل صورتی، اسپور کمتر از یک سانتی متر، تعداد دانه بین شش تا هفت عدد در غلاف و دم گل آذینبین شش تا ۳/۵ سانتی متر بود. کلاستر شماره ۲، دارای بذر کوچک، صاف و قهوه ای با رنگ ناف بذر سفید- طول غلاف در حدود ۴/۳ سانتی متر با عرض کمتر از یک سانتی متر، دارای گل سفید ارغوانی، دم گل آذین ۲-۳ سانتی متر و تعداد بذر شش عدد در هر غلاف بود. از ویژگی مهم کلاستر ،۳ بذر با اندازه متوسط، صاف، کرم رنگ، رنگ ناف سفید، طول و عرض غلافبه ترتیب حدودا پنج و ۱/۵ سانتی متر، شکل غلاف و راس آن صاف، رنگ گل سفید، سپور /۲۵ سانتی متر، طول دم گل آذین ۴ سانتی متر، تعداد ۵ دانه در غلاف و کلاستر ۴ ژنوتیپ روسی با اندازه بذر بزرگ، چروکیده، سبز، ناف سفید، شکل غلاف انحناءدار و راس صاف، غلاف با طول هفت و عرض ۱/۴ سانتی متر، رنگ گل سفید، اسپور بسیار کوچک، دمگل آذین یکسانتی متر و ۷ عدد بذر در غلاف بود. نتایج بدست آمده از این پژوهش، نشان دهنده دامنه وسیعی از تغییرات در بین ژنوتیپمورد بررسی از نظر صفات اندازه گیری شده بود.

کلیدواژه ها:

نخودفرنگی ، تنوع ژنتیکی ، تجزیه کلاستر ، بانک ژن