پهنه بندی و پایش خشکسالی هواشناسی در دوره بازگشت های مختلف در حوزه آبخیز هلیل رود

تحلیل شدت و فراوانی خشکسالی از نیازهای اساسی برنامه ریزی های مدیریتی کشاورزی و منابع آبیمحسوب می شود. از این رو در این تحقیق، ابتدا شاخص استاندارد شده بارش (SPI) در یک دوره آماری ۳۰ ساله(۲۰۱۸-۱۹۸۹) برای چهار ایستگاه سینوپتیک بم، میانده جیرفت، بافت و کهنوج، در مقیاس زمانی ۲۴ ماهه تعیینگردید. سپس شدت خشکسالی در دوره بازگشت های مختلف در تمامی ایستگاه ها تعیین و پهنه بندی خشکسالیدر این دوره بازگشت ها در حوزه آبخیز هلیل رود انجام شد. نتایج نشان داد که در تمامی ایستگاه ها، بیشترین شدتخشکسالی در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۱۸ و کمترین میزان خشکسالی در سال ۱۹۹۱ رخ داده است. برازش توزیع هایآماری بر داده های SPI، نشان داد که توزی عمق ادیر حدی تعمیم یافته (GEV)، دارای کمترین میزان آماره هایAIC و BIC بوده و بیشترین تطابق را با داده های خشکسالی دارد. در نهایت، نتایج پهنه بندی خشکسالی در دورهبازگشت های مختلف در حوزه آبخیز هلیل رود نشان داد که در دوره بازگشت دو سال، کمترین شدت خشکسالیدر قسمت های شمالی، شمال غربی و مرکزی حوزه آبخیز هلیل رود و بیشترین شدت خشکسالی در قسمت هایجنوب و جنوب شرق منطقه مورد مطالعه موجود می باشد. در دوره بازگشت های ۵، ۱۰، ۲۰ و ۱۰۰ سال کمترینشدت خشکسالی در قسمت های شمال و شمال غرب و سایر قسمت های حوزه آبخیز دارای شدت خشکسالیبالایی می باشند، از این رو اتخاذ راهکارهای لازم جهت کاهش شدت خشکسالی در منطقه مورد مطالعه، توسطبرنامه ریزان محیط زیست و منابع طبیعی ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

شاخص استاندارد شده بارش ، مقیاس سالانه ، شدت ، توزیع آماری