بهینه‌سازی تراکم بوته و نیتروژن در زراعت ذرت (Zea mays L.) با استفاده از طرح مرکب مرکزی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 325

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFCR-15-4_007

تاریخ نمایه سازی: 22 اسفند 1399

چکیده مقاله:

یکی از معمول‌ترین روش‌های مورد استفاده جهت بهینه‌سازی عوامل مختلف و تخمین مدل رگرسیونی چندجمله‌ای، استفاده از طرح مرکب مرکزی است که روشی جایگزین و مناسب برای آزمایشات فاکتوریل می‌باشد. به‌منظور تعیین میزان بهینه نیتروژن و تراکم بهینه ذرت و اثر متقابل این عوامل بر عملکرد و شاخص‌های کارایی نیتروژن آزمایشی در قالب طرح مرکب مرکزی با 13 تیمار و دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. سطوح بالا و پایین تراکم به‌ترتیب 7 و 10 بوته در متر مربع و سطوح بالا و پایین نیتروژن به‌ترتیب صفر و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در نظر گرفته شدند. عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، کارایی بهره‌وری نیتروژن، کارایی جذب و کارایی مصرف نیتروژن به‌عنوان متغیرهای وابسته مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند و با استفاده از مدل رگرسیونی، تغییرات این متغیرها تحت تأثیر تیمارها بررسی شد. مقدار بهینه تراکم بوته و نیتروژن براساس سناریوهای اقتصادی، زیست محیطی و اقتصادی-زیست‌محیطی برای حصول مقادیر مورد انتظار عملکرد و شاخص‌های کارایی نیتروژن محاسبه شد. نتایج نشان داد که اثر جزء خطی بر عملکرد بیولوژیکی و دانه و شاخص‌های کارایی نیتروژن ذرت، اثر جزء درجه دو بر تمام صفات به‌جز عملکرد دانه و کارایی جذب نیتروژن و اثر متقابل درجه دو کامل بر عملکرد بیولوژیکی و کارایی جذب نیتروژن معنی‌دار بود. آزمون عدم برازش در مورد هیچ‌یک از صفات به‌جز کارایی مصرف نیتروژن مورد بررسی معنی‌دار نشد. بیشترین عملکرد دانه مشاهده شده برای تراکم 7 بوته در متر مربع و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (71/11 تن در هکتار) و بالاترین عملکرد برازش شده برای تراکم 10 بوته در متر مربع و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (22/12 تن در هکتار) به‌دست آمد. بالاترین کارایی جذب نیتروژن مشاهده شده و برازش شده به‌ترتیب برای تراکم 10 بوته در متر مربع و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (45/86 درصد) و تراکم 10 بوته در متر مربع و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (14/90 درصد) تعیین گردید. مقدار بهینه تراکم و نیتروژن در سناریوهای اقتصادی، زیست‌محیطی و اقتصادی- زیست‌محیطی به‌ترتیب 12/8 بوته در متر مربع و 27/225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، 7 بوته در متر مربع و 95/46 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 7 بوته در متر مربع و 42/69 کیلوگرم نیتروژن در هکتار محاسبه گردید.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

علیرضا کوچکی

دانشگاه فردوسی مشهد

مهدی نصیری محلاتی

دانشگاه فردوسی مشهد

سرور خرم دل

دانشگاه فردوسی مشهد

سحر مرید احمدی

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akintoye, H. A., Klinga, J. G., and Lucas, E. O. ...
  • Alcoz, M. M., Homs, F. M., and Haby, V. A. ...
  • Arregui, L. M., and Quemada, M. 2008. Strategies to improve ...
  • Aslan, N. 2007. Application of response surface methodology and central ...
  • Barraclough, P. B., and Kyle, J. 2001. Effect of water ...
  • Box, G. E. P., and Hunter, J. S. 1957. Multi-factor ...
  • Cassman, K. G., Dobermann, A., Walters, D. T., and Yang, ...
  • Dawson, J. C., Huggins, D. R., and Jones, S. S. ...
  • Dobermann, D. I., and Cassman, K. G. 2004. Plant nutrient ...
  • Eickhout, B., Bouwman, A. F., and van Zeijts, H. 2006. ...
  • Gan, Y., Malhi, S. S., Brandt, S., Katepa-Mupondwa, F., and ...
  • Genter, C. F., and Camper, H. M. 1993. Component plant ...
  • Halvorson, A. D., Bartolo, M. E., Reule, C. A., and ...
  • Harper, J. L. 1983. Approaches to the study of plant ...
  • Hashemi-Dezfouli, A., and Herbert, S. J. 1992. Intensifying plant density ...
  • Hatermink, A. E., Johnston, M. O., Sullivan, J. N., and ...
  • Horwitz, W., and Latimer, G. W. 2005. Official Methods of ...
  • Huggins, D. R., and Pan, W. L. 1993. Nitrogen efficiency ...
  • Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., Amiri, M. B., and Fallapoor, ...
  • Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., Mansory, A., and Moradi, R. ...
  • Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., Moradi, R., and Alizadeh, Y. ...
  • Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., Moradi, R., and Manssori, H. ...
  • Lopez-Bellido, L., Lopez-Bellido, R. J., Castillo, J. E., and Lopez-Bellido, ...
  • Moll, R. H., Kamprath, E. J., and Jackson, W. A. ...
  • Montemuro, F., Maiorana, M., Ferri, D., and Convertini, G. 2006. ...
  • Nassiri Mahallati, M., and Koocheki, A. 2015. Trend analysis of ...
  • Nassiri Mahallati, M., Koocheki, A., Amin Ghafouri, A., and Mahluji ...
  • Nassiri Mahallati, M., Koocheki, A., Rezvani Moghaddam, P., and Beheshti, ...
  • Nunez, R., and Kamprath, E. J. 1969. Relationships between N ...
  • Ortiz, R., Nurminen, M., Madsen, S., Rognil, O. A., and ...
  • Ozer, H. 2003. Sowing date and nitrogen rate effects on ...
  • Rahimizadeh, M., Kashani, A., Zare Faizabadi, A., Koocheki, A., and ...
  • Sadras, V. O., and Lawson, C. 2013. Nitrogen and water-use ...
  • Slafer, G. A., Andrade, F. H., and Feingold, S. E. ...
  • Sowers, K. E., Pan, W. L., Miller, B. C., and ...
  • Tetio-Kagho, F., and Gardner, F. P. 1988. Response of maize ...
  • Timsina, T., Singh, U., Badaruddin, M., Meisner, C., and Amin, ...
  • Uhart, S. A., and Andrade, F. H. 1995. Nitrogen deficiency ...
  • Waner, L. A., and Junttila, O. 1999. Cold-induced freezing tolerance ...
  • Wenxue, L., Long, L., Jianhao, S., Tianwen, G., Fusuo, Z., ...
  • West, M. L. 2006. Response of corn hybrids to varying ...
  • Wolton, W. 2005. Leaf area index and radiation as related ...
  • Wu, C. F. J., and Hamada, M. 2000. Experiments: planning, ...
  • Zhao, D., Reddy, K. R., Kakani, V. G., Read, J. ...
  • نمایش کامل مراجع