بررسی سازگاری ژنوتیپ های امیدبخش گندم نان در آزمایش مقایسه عملکرد یکنواخت مناطق معتدل کشور ‭(88 ERWYT-M)‬

در این تحقیق تعداد ‮‭16‬ لاین انتخاب شده از آزمایش های مقایسه عملکرد پیشرفته سال زراعی ‮‭1387-88‬ در یک آزمایش ‮‭18‬ شماره ای در 8 ایستگاه کرج، کرمانشاه، زرقان، نیشابور، اصفهان، بروجرد ، ورامین و مشهد در کنار 2 رقم شاهد (رقم پارسی وسیوند ) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار به مدت دو سال زراعی ‮‭1388-90‬ بررسی شدند. در کلیه مناطق، کشت آزمایش ها در نیمه اول آبانماه به صورت ماشینی صورت گرفت. صفات عکس العمل به بیماریهای زنگ زرد و قهو ه ای در خزانه بیماریها ، خوابیدگی بوته، تعداد روز تا سنبله دهی و تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک، ارتفاع بوته و رنگ دانه یادداشت برداری گردیدند. پس از برداشت عملکرد دانه در هر کرت مشخص و ثبت گردید. تجزیه واریانس مرکب نتایج آزمایش در 8 ایستگاه ذکر شده برای هر دو سال زراعی انجام شد. آزمون اثر متقابل ژنوتیپ در محیط با استفاده از روش ‭AMMI (‬بر اساس داده های دو ساله با در نظر گرفتن ‮‭16‬ محیط) نیز انجام گردید. اثر متقابل ژنوتیپ ا سال در تجزیه مرکب نتایج در سطح 5 درصد معنی دار شد این اثر در روش ‭AMMI ‬نیز در قالب اثر متقابل ژنوتیپ در محیط معنی دار گردید. تجزیه و تحلیل پایداری لاینها بر اساس روش ‭AMMI ‬و روش غیر پارامتری رتبه بندی ‭(Rank) ‬با استفاده از میانگین رتبه ‭(R ‬میانگین) و انحراف معیار رتبه ‭(SDR) ‬نیز انجام گردید. با توجه به نتایج بدست آمده برای صفت عملکرد دانه، عکس العمل نسبت به بیماری های زنگ زرد و زنگ قهوه ای و صفات مربوط به کیفیت نانوایی، لاینهای ‮‭88-17‬‭-M-‬‮‭10-88‬ ، ‭M-‬‮‭14-88‬ ، ‭M-‬‮‭16-88‬ ، ‭M ‬دارای وضعیت بهتری بوده و برای انجام آزمایش های تحقیقی- تطبیقی پیشنهاد شدند. واژه های کلیدی : سازگاری ، پایداری ،گندم نان ، مقایسه عملکرد ، اقلیم معتدل ، روش امی