بررسی تاثیر تغییرات اقلیمی (خشکسالی) و نهاده های کشاورزی بر عملکرد محصولات کشاورزی دیم در استان لرستان

تغییر اقلیم به ویژه خشکسالی یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی جهان است. خشکسالی یکی از خطرناک ترین و زیان بارترین ناپایدارهای محیطی است که در صورت وقوع دارای اثرات زیست محیطی گسترده می باشد. و از نظر طیف ایجاد خسارت در بین حوادث طبیعی در جهان از لحاظ درجه شدت و طول مدت، فضای تحت پوشش و فراوانی، مقام اول دارا می باشد و اثرات اجتماعی و اقتصادی زیانبار را بر جا می گذارد. کاهش بارش باران و افزایش دمای هوا مهمترین پیامدهای شناخته شده از این پدیده می باشند. که تا حد زیادی عملکرد محصولات کشاورزی به ویژه محصولات دیم را تحت تاثیر قرار می دهند. با توجه به اهمیت موضوع دراین پژوهش اثرات خشکسالی ناشی از تغییر دما، میانگین بارش در فصل های مختلف سال و مصرف نهاده های کشاورزی (بذر-کود) بر عملکرد محصولات دیم (گندم- جو- نخود- عدس) طی سال های 1396 - 1379 دراستان لرستان مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های خام اولیه برای انجام این پژوهش از طریق هواشناسی و جهاد کشاورزی استان لرستان جمع آوری شده است. پس از بررسی ایستایی، داده های در قالب پانل به منظور بررسیروابط بین متغیرها از روش اقتصادسنجی ARDL استفاده شده است. نتایج نشان می دهد در کوتاه مدت فقط ضریب بارندگی در فصل های بهار و تابستان و همچنین مصرف بذر اصلاح شده معنادار می باشد. اما در بلندمدتضریب تمامی متغیرها معنادار است. نتایج در بلند مدت نشان می دهد که افزایش بارندگی به ترتیب در فصلهای پاییز، بهار و زمستان بیشترین تاثیر بر عملکرد محصولات دیم دارد. و همچنین افزایش میانگین دما و میزانمصرف کود کشاورزی بر عملکرد محصولات دیم اثر مثبت دارد. در نهایت رابطه معناداری و منفی بین عملکرد محصولات دیم با بارندگی فصل تابستان و میزان مصرف بذر اصلاح شده وجود دارد.