عوامل تاثیرگذار بر قصد استفاده کشاورزان از زنبور براکون در مبارزه با آفت کرم هلیوتیس (.Heliothis spp)گوجه فرنگی در شهرستان طارم

هدف اصلی این تحقیق توصیفی- همبستگی توسعه یک الگوی تئوریکی برای بررسی عوامل تاثیرگذار بر استفاده کشاورزان از زنبور براکوندرمبارزهبا آفت کرم هلیوتیس گوجه ­فرنگی بر مبنای نظریه رفتار برنامه ­ریزی شده بود. جامعه آماری این تحقیق ۱۶۶۶ نفر از تولیدکنندگان گوجه ­فرنگی در شهرستان طارم در استان زنجان بودند که ۳۳۰ نفر از آنان با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای برای انجام تحقیق انتخاب شد.برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارداستفاده گردید. روایی صوری پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان مورد تایید قرار گرفت. روایی سازه (دامنه مقادیر بارهای عاملی از ۰/۵۸ تا ۰/۹۴ و میانگین واریانس استخراج شده از ۰/۵۲۴ الی ۰/۶۷۷) و پایایی ترکیبی (دامنه مقادیر از ۰/۷۶۶ تا ۰/۸۵۷) ابزار تحقیق نیز از طریق برآورد مدل اندازه­ گیری و پس از انجام اصلاحات لازم به دست آمد. داده­ های گردآوری شده با استفاده از تکنیک چند متغیره مدل ­سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجربی تحقیق نشان داد که مولفه­ های اصلی مدل پایه نظریه رفتار برنامه­ ریزی شده شامل نگرش، هنجارهای اجتماعی، کنترل رفتاری درک شده و خودکارآمدی اثر مثبت و معنی ­داری بر قصد استفاده از زنبور براکون داشتند و حدود ۵۱ درصد از واریانس آن را تبیین کردند. افزون بر این، پس از وارد کردن متغیر هنجارهای اخلاقی به عنوان متغیر اضافی پیش­بینی کننده قصد در مدل توسعه یافته نظریه رفتار برنامه­ ریزی شده، قدرت تبینی-پیش بین کنندگی مدل در حدود هفت درصد افزایش یافت. نتایج این مطالعه نه تنها شواهد تجربی بیشتری را برای پردازش شناختی قصد استفاده کشاورزان از روش ­های کنترل بیولوژیک ارائه می­ دهد، بلکه اطلاعات مفیدی را برای تدوین مداخلات مرتبط برای ترویج استفاده از شیوه های پاک/ سبز برای کنترل آفات فراهم می­ نماید.

کلیدواژه ها:

کشاورزی پایدار ، کنترل پاک و سبز ، نظریه رفتار برنامه ریزی شده ، هنجارهای اخلاقی ، خودکارآمدی