پداگوژی انتقادی صلح

در کتاب جنگ مکاتبه ای میان آلبرت انیشتین و زیگموند فروید که در سال 1939 توسط اتحادیه پیمان صلح منتشر شد، در مییابیم که غریزه جنگ و نفرت در نهاد همه ما انسانها وجود دارد و این غریزه ویرانگر بخشی از حقیقت و واقعیت زیست انسان اجتماعی را تشکیل و تبیین میکند؛ چه اینکه به سختی از آن گریز و گزیری است و صرفا با تحقق تکامل فرهنگی و ترویج اقتدار عقلانیت در اجتماعات انسانی است که می توان در برابر آن ایستادگی کرد. در عین حال، از آن مکاتبه خردورزانه و گفتگوی تاریخی یاد میگیریم که قطب مخالف جنگ، غریزه صلح و عشق و همزیستی است که به مثابه کوششی مقدس در برابر آنتروپی وجودی (میل به آشوب و آشفتگی و تخریب) در نهاد آدمی به ودیعه گذاشته شده است. به سخن دیگر، غرایز جنگ و صلح یا ین (تاریک) و یانگ (روشن) حیات آدمی به مثابه یگانگی نقیضین یا درهم تنیدگی و درهم تافتگی تضادها همزمان در درون آدمی زیست فعال و فطری (ذاتی) دارند. به هرروی، حقیقت و واقعیت وجودی زیست آدمی براساس روانشناسی فرویدی کشاکش و همزیستی همبسته و پیوسته بین این دو تضاد درهم تافته است که در نهایت امر و عموما برتری با جنگ و فروپاشی و خودتخریبی است. اما فراتر از کلان روایت های علمی و نظری نظیر تحلیل روانشناختی فرویدی نیز میتوان درک متفاوت تری از واقعیت زیست انسان اجتماعی عرضه کرد و پدیده هایی نظیر جنگ و صلح را به شکل نوتری و یا درست تری تبیین و تحلیل کرد. این نیم گفتار به مثابه آلترناتیوی نظری تلاشی برای تبیین و تحلیل انتقادی آموزش صلح و ضرورت ملاحظات تربیتی و سیاستی به نهادینه سازی فرهنگ صلح (صلح زیستی) در سپهر تعلیم و تربیت است.

کلیدواژه ها:

پداگوژی انتقادی ، صلح ، آموزش صلح ، فرهنگ صلح زیستی ، علوم انسانی انتقادی ، فرارشتگی