اوزون به عنوان یک روش جدید غیرحرارتی ضدعفونی کننده

اوزون یکی از روش های غیرحرارتی جدید برای ضدعفونی کردن است که دارای قابلیت کاربرد درصنایع غذایی میباشد. روش ایمنی برای اکسید نمودن آلاینده ها است در حالی که هیچگونه بقایاییبرجای نمی گذارد و بر کیفیت مواد غذایی اثر منفی ندارد. تیمارهای بر پایه اوزون، دوستدار محیطزیست بوده و جایگزین ضدعفونی کننده های شیمیایی مانند کلر، اسیدها و غیره می شوند. تیمار بااوزون قابل کاربرد برای ضدعفونی نمودن طیف وسیعی از مواد از فاضلاب گرفته تا آبمیوه ها است. نهفقط روی میکروارگانیسم ها عمل می کند بلکه روی حشرات نیز اثر می گذارد و بنابراین به عنوان یکماده ضدعفونی کننده تدخینی برای دفع آفات به کار می رود. از آنجا که تیمار اوزون تمام نیازهایمصرف کننده مواد غذایی را برآورده می سازد، به عنوان یک افزودنی سبز در نظر گرفته می شود. اوزوندر حالت گازی نیمه عمر بیشتری در مقایسه با محلول آبی دارد. کاربرد اوزون در نگهداری موادغذایی در محفظه های انجماد و انبارها (گوشت ها، غذاهای دریایی، میوه ها، سبزی ها، پنیرها وسوسیس ها) انجام شده است. نشان داده شده است که آب اوزون دهی شده برای غوطه وری وشستشوی فیله های ماهی اثر کاهشی بر میکروارگانیسم های بیماری زا دارد. به مدت 3 ساعت تماسزعفران با اوزون با غلظت 2ppm، موجب کاهش شمارش کلی باکتری ها، کلیفرم ها، کپک و مخمر به ترتیب در حدود 93/3%، 99/8%، 96/9% و 84/5% می شود. نتایج یک مطالعه انجام شده توسط سایر محققان در مورد حضور لاروهای زنده پس از استفاده از دوز 2ppm اوزون، نشان داده که پس از 20 دقیقه تقریبا 84 % از لاروها از بین می روند و با ادامه فرایند اوزون دهی به مدت 40 دقیقه تقریبا هیچلاروی زنده نمی ماند. اثربخشی اوزون با استفاده ترکیبی آن با اولتراسونیک، uv و یا همراه با انواع ضدعفونیکننده ها مانند کلر، هیدروژن پراکسید، اسیدها و غیره افزایش می یابد. اثر لرزشی اولتراسونیک روی مواد جامد عمل نموده و راندمان حباب های گاز را از طریق افزایش مساحت سطح،بهبود می بخشد. اثربخشی و راندمان اوزون تحت تاثیر هر دو دسته عوامل خارجی و داخلی قرار دارد. اگرچه اوزون یک ضدعفونی کننده قوی است، پیش بینی نمودن رفتار آن در حضور ترکیبات ویژه، سایر اجزا و عوامل محیطی مانند pH، محیط، دما و رطوبت دشوار است. پایداری اوزون تحت شرایطمعین و همچنین حضور مواد مصرفکننده اوزون بر میزان اوزون باقیمانده موجود در محیط اثر دارد.بنابراین، تمایز قائل شدن بین غلظت اوزون به کار رفته و غلظت اوزون باقیمانده برای ضدعفونی موثر،حائز اهمیت است.

کلیدواژه ها:

ضدعفونی کننده های شیمیایی ، دوستدار محیط زیست ، زعفران ، لارو ، میکروارگانیسم ها