کاهش مصرف سموم آفت کش و علف کش در سیستم کشت تلفیقی ماهی– برنج: مطالعه موردی در غرب استان گیلان

در کشاورزی پایدار سیستم باید بر مبنای یک استراتژی مدیریت منابع برای نیل به تولید محصولات پایدار و اقتصادی برنامه ریزی شود ضمن اینکه حفاظت از منابع و تضمین کیفیت بالای محیط نیز وجود داشته باشد. در حال حاضر آلودگی های ناشی از استفاده آفت کش ها و علف کش ها غیر قابل تخریب و تجزیه بوده به طوری که ظرفیت تصفیه خود به خودی آب ها را به حد اشباع رسانیده است و همچنین سلامت انسان ها را به خطر می اندازد. با توجه به اینکه سیستم های کشت تلفیقی ماهی- برنج باعث کنترل زیستی آفات و علف های هرز می شود، تحقیق حاضر جهت بررسی امکان کاهش مصرف علف کش ها و آفت کش ها توسط شالیکارانی که از سیستم کشت توأم برنج و ماهی بهره می گیرند در مقایسه با مزارع تک کشتی برنج انجام گرفت. برای این منظور از یک روش تحقیق پیمایشی استفاده شد. متغیرهای نوع مبارزه با آفات و علف های هرز و میزان مصرف آفت کش ها و علف کش ها با مصاحبه از کشاورزان و مشاهده در مزارع برنج به پاسخ هایی منظم و جداگانه در دو سیستم تلفیقی برنج – ماهی و تک کشتی برنج دسته بندی شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شالیکاران شهرستان های تالش، رضوانشهر و ماسال در غرب استان گیلان بودند. که در مجموع 184 شالیکار مورد مطالعه قرار گرفتند و از نرم افزار SPSS جهت آنالیز داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد کشاورزانی که از سیستم تلفیقی برنج و ماهی بهره می گیرند به مقدار کمتری از مواد شیمیایی جهت مبارزه با آفات و علف های هرز استفاده می کنند و از بهره اقتصادی بیشتری نیز برخوردار می شوند (05/0>P). بر طبق تحقیق حاضر، جهت کاهش آلودگی های ناشی از فعالیت های بخش کشاورزی بایستی به ترویج کاراتر سیستم های تلفیقی پرورش ماهی- برنج و کنترل بیولوژیکی آفات و علف های هرز پرداخت و راهکاری مناسب جهت پذیرش اینگونه تکنولوژی ها توسط کشاوزان ارایه نمود.

کلیدواژه ها:

آفت کش ، علف کش ، کشت تلفیقی ماهی – برنج ، کنترل بیولوژیکی ، کشاورز ، استان گیلان