بررسی میزان اهمیت و وضعیت تریپس گندم در استان کرمانشاه

بررسی ها و مطالعات سالیان مختلف در استان کرمانشاه نشان میدهد که در مزارع گندم استان ، تریپس گندم یکی از آفات مهماین محصول است که در اکثر مزارع و با تراکم زیاد وجود دارد . اما بدلیل آنکه جثه حشره خیلی کوچک و در لابلای گلوم و گلوملمخفی بوده و از شیره نباتی میزبان تغذیه میکند چندان مورد توجه قرار نمیگیرد اما در واقع خسارت آن میتواند بسیار چشمگیرباشد. برای بررسی وضعیت این آفت ، در طی چند سال اخیر مطالعات مقدماتی در مورد آن صورت گرفت . به این منظور ، سهمنطقه بیستون ، ماهیدشت و سنجابی را که از مناطق مهم کشت غلات در استان میباشند ، در نظر گرفتیم . در هر منطقه ، 4 مزرعهانتخاب شدند ( 2 مزرعه گندم دیم و 2 مزرعه گندم آبی ) و به این ترتیب ، در مجموع 12 مزرعه گندم انتخاب گردید. در هر مزرعه،در دو مرحله نمونه برداری انجام شد ، یکی در مرحله ای که خوشه ها تازه از غلاف خارج شده بودند و دیگری در مرحله شیری شدندانه ها، در هر نوبت آماربرداری از مزارع ، تعداد 20 خوشه بطور تصادفی انتخاب و از محل پائینتر از خوشه بریده شده و در کیسهنایلونی گذاشته می شد. در آزمایشگاه ، خوشه های هر نایلون بطور جداگانه و به تفکیک و با دقت زیاد مورد بررسی قرار می گرفت وتعداد پوره و حشره کامل تریپس شمارش و ثبت می گردید و نمونه های آفت هم در داخل شیشه های محتوی الکل سفید 70 درجه وبطور جداگانه نگهداری می شد. نتایج حاصله نشان میدهد که :- در مرحله خروج خوشه از غلاف از مجموع 12 مزرعه فقط در دو مزرعه گندم آبی منطقه ماهیدشت تریپس وجود داشت ( درمزرعه اول 4 پوره و 27 حشره کامل و در مزرعه دوم 19 حشره کامل ) .-در مرحله شیری شدن در تمام 12 مزرعه انتخابی تریپس وجود داشت اما نکته مهم این است که در تمام نمونه ها و مزارع فقط پورهمشاهده شد و هیچگونه حشره کاملی دیده نشد . از بین 12 مزرعه انتخابی ، کمترین تعداد پوره مربوط به مزرعه گندم دیم شمارهیک منطقه ماهیدشت ( 15 پوره ) و بیشترین تعداد هم مربوط به مزرعه گندم آبی شماره یک منطقه سنجابی بوده است ( 1205پوره).- بطور کلی مزارع آبی خیلی بیشتر از مزارع دیم آلوده هستند.- نمونه ها توسط موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی شناسائی و تائید گردیدند که تمام نمونه ها تریپس معمولی گندمHaplothrips tritici بوده اند.- ترتیب آلودگی این سه منطقه از بیشترین آلودگی به کمترین عبارتند از : سنجابی ، بیستون ، ماهیدشت .

کلیدواژه ها:

تریپس گندم ، گندم ، اهمیت و خسارت ، استان کرمانشاه