امنیت زیستی آزمایشگاه(laboratory biosecurity ) در آزمایشگاه های دامپزشکی

وقوع وقایع بیوتروریسمی در سطح جهان، نیاز به محافظت آزمایشگاه ها و مواد بیولوژیکی در برابر اقدامات عمدی که منجر به صدمات انسانی ، دامی ، کشاورزی و محیطی می گردد را تاکید می کند. امنیت زیستی آزمایشگاه (laboratory biosecurity) اشاره به اقدامات امنیتی فردی و سازمانی دارد که برای جلوگیری از ناپدید شدن، دزدی، سوء استفاده، انحراف و رهاسازی عمدی پاتوژن ها و توکسین ها طراحی گردیده است . امروزه اجرای برنامه امنیت زیستی در آزمایشگاه های دامپزشکی به دلیل سر و کار داشتن و نگهداری مواد بیولوژیک، پاتوژن ها و توکسین ها در آزمایشگاه های دامپزشکی ، امری ضروری به نظر می رسد. به منظور معرفی امنیت زیستی آزمایشگاه و برنامه های امنیت زیستی و عوامل مرتبط با خطرهای زیستی ، منابع و مقالات مختلف و همچنین آیین نامه های منتشر شده توسط سازمان های بین المللی متولی امنیت زیستی و ایمنی زیستی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت . از طریق ارزیابی خطرهای زیستی می توان آزمایشگاه هایی که دارای مواد بیولوژیک و قابلیت سواستفاده می باشند را شناسایی نمود. با توجه به مسوولیت مستقیم سازمان ها برای جلوگیری از سوء استفاده نمودن از پاتوژن ها و مواد بیولوژیک باید استانداردهای ملی امنیت زیستی آزمایشگاه تدوین گردد. یک برنامه امنیت زیستی ویژه باید برای هر آزمایشگاهی با توجه به نیازمندی ها، نوع کار، شرایط محلی آزمایشگاه تدوین و اجرا گردد. در نتیجه امنیت زیستی آزمایشگاه باید نماینگر نیازهای گوناگون آزمایشگاه ها باشد و باید شامل اطلاعاتی کامل از مدیران، بازرسان، مسوولین ایمنی زیستی ، کارکنان آزمایشگاه، نگهبانان و غیره باشد. بخش های مختلف یک برنامه امنیت زیستی موفق و جامع شامل مسوولیت و پاسخگویی ، کنترل موجودی انبار، کنترل ورود و خروج، امنیت فیزیکی ، امنیت اطلاعات، امنیت حمل ونقل ، بررسی صلاحیت حرفه ای و اخلاقی کارکنان قبل از استخدام، کنترل نحوه کار پرسنل ، کنترل نحوه دور ریختن مواد بیولوژیک، ارزیابی و بازبینی امنیت زیستی و افزایش آگاهی کارکنان می باشد. با توجه به مکمل بودن امنیت زیستی آزمایشگاه با ایمنی زیستی آزمایشگاه، آموزش امنیت زیستی آزمایشگاه باید در کنار آموزش ایمنی زیستی انجام گیرد. بنابراین امنیت زیستی آزمایشگاه باید یک بخش اصلی و روزمره از کار آزمایشگاه باشد

کلیدواژه ها:

امنیت زیستی ، آزمایشگاه ، خطر زیستی ، مواد بیولوژیک ، پاتوژن ، توکسین