شناخت نقش کارکردی فضاهای شهری دوره قاجاریه (نمونه موردی میادین)

اوضاع نابه سامان شهری و تلاش برای بهبود آن سبب شده است اصول شهرسازی و معماری شکل دهنده به شهر با دقت بیشتری مورد بررسی و شناخت قرار گیرد. در این میان روند شکل گیری و ساختار شهر تاریخی ایرانی به منظور دستیابی به اصالت ریشه های فرهنگی در کانون توجه معماران و شهرسازان بوده است. در این روند، شناخت ویژگی های شهر در هر دوره، تغییرات آن و بررسی سیر تحولاتش می تواند جنبه هایی از اصول کلی شهرسازی و معماری را آشکار نماید. از طرفی دوره قاجاریه به عنوان برهه ای از زمان، بستر گذر از سنت به مدرنیته و هم عصر با انقلاب صنعتی است که خود به لحاظ تغییرات فرهنگی و اجتماعی، نقطه عطفی در سیر تکامل شهر تاریخی ایرانی به شمار می آید. هم چنین می تواند شواهد و رموز قابل توجهی را در بر داشته باشد. شرایط فرهنگی و اجتماعی در هر دوره ی تاریخی می تواند در هر یک از عناصر شهری بروز و جلوه بیرونی بیابد. حال آنکه میدان به واسطه مقیاس و ساختار کالبدی و کارکردی اش ، بیشتر نمایانگر این تاثیرات و تغییرات شناخته می شود. در نهایت شناخت نقش کارکردی میادین در بستر زمانی دوره قاجاریه هدف این پژوهش است.در راستای رسیدن به اهداف پژوهش، اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای گرداوری خواهد شد و با روش تفسیری_تحلیلی، شناخت ابعاد گوناگون میادین دوره قاجاریه صورت می پذیرد. در روند پژوهش زمینه های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی در ساختارهای میدان- به عنوان نمونه کوچکی از معماری- به مانند عوامل کلی موجود شناخته می شود، حال آنکه تحولات این عامل در دوران قاجاریه بسیار بوده و خود تحت تاثیر از فرهنگ غرب تغییر یافته است.در نتایج این پژوهش شاهد بیان کارکردهایی از ساختار میدان ها که از بستر زمانی دوره قاجاریه تاثیر پذیرفته، خواهیم بود.

کلیدواژه ها:

میدان ، کارکرد ، تاریخ شهر ، قاجاریه