مطالعه تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک RS و GIS (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نوک آباد خاش)

شناسایی و بررسی تغییرات کاربری اراضی میتواند به مدیران و برنامه ریزان در شناخت عوامل موثر بر تغییر کاربری و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی سطوح مختلف کمک نماید. پژوهش حاضر باهدف بررسی تغییرات کاربری اراضی و تعیین طبقات کاربری اراضی با استفاده از روش سنجش ازدور در حوزه آبخیز نوک آباد شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان انجام شد. بدین منظور پس از تعیین مرز محدوده مورد مطالعه با استفاده از نقشه های 1:50000 ، داده های چند زمانه مرتبط، از ماهواره لندست سازمان زمین شناسی آمریکا اخذ شد. پس از انجام تصحیحات هندسی، رادیومتری و اتمسفری، طبقه بندی کاربری اراضی بر روی تصاویر ماهواره ای برای دوره های زمانی موردمطالعه (سالهای (1994- 2000- 2010- 2016 تعیین شد. صحت نقشه های تولیدی با استفاده از آزمون صحت کلی و آماره کاپا تعیین شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی در محیط نرمافزار Arc GIS 10 .4.1، مقایسه تغییرات کاربری اراضی بین دوره های مطالعاتی مذکور (هر دوره آماری با دوره آماری قبلی) انجام شد. بر اساس نتایج حاصل، صحت کلی طبقهبندی نقشه های کاربری تولیدی برای سالهای (%97/45) 1994، (%97/21) 2000، (%97/09) 2010 و (%97/06) 2016 نسبتا0 خوب ارزیابی شد. نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات کاربریهای اراضی مشخص نمود که بیشترین تغییرات ازنظر وسعت مربوط به مراتع کوهستانی و کمترین تغییرات مربوط به رودخانه ها بوده و در این بین اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی تغییرات متوسطی را داشته است که علت عمده این تغییرات را میتوان تغییرات اقلیمی و دخالتهای انسانی دانست. نتایج بیانگر آن است که شناخت صحیح تغییرات کاربری اراضی موجب میگردد، مدیران نقاط قوت و ضعف طرحهای اجرایی خود را شناسایی نموده و نسبت به برطرف ساختن آنها اقدام نمایند.

کلیدواژه ها:

کاربری اراضی ، حوزه آبخیز نوکآباد ، ماهواره لندست ، نرمافزار ENVI ، مراتع کوهستانی