بررسی خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی در ژنوتیپ های مختلف پنبه

بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه یکی از مهمترین عوامل محدود کننده کاشت ارقام پرمحصول پنبه در تمام مناطق پنبه کاری می باشد. یکی از اقتصادی ترین روش های مبارزه با این بیماری، استفاده از ارقام متحمل به بیماری می باشد. این پژوهش در سال زراعی 97-98 اجرا و هدف از اجرای این تحقیق، بررسی فعالیت های فیزیولوژیکی ارقام متحمل پنبه در برابر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه بود. در این تحقیق،10 رقم تجاری پنبه ایران متعلق به گونه Gossypium hirsutum شامل: ورامین، ساحل، بختگان، خورشید، ارمغان، مهر، کوکر، خرداد، کاشمر و دلتاپاین که در تحمل بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی و خصوصیات فنوتیپی متفاوت هستند، جهت ارزیابی خصوصیات فیزیولوژیک و میزان تحمل و حساسیت به این بیماری مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش در گلخانه اجرا و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گردید. جدایه قارچی ورتیسیلیوم (Verticillium dahliae) برای مایه زنی گلدان ها استفاده شد. مایه زنی گیاهچه ها 20 روز بعد از کشت بذرها در مرحله شش برگی گیاهچه ها با روش غوطه ور کردن ریشه ها در سوسپانسیون اسپور با غلظت 106 کنیدی در میلی لیتر به مدت 3 دقیقه انجام گردید. در این آزمایش ، 60 روز بعد از مایه زنی گیاهچه های هر گلدان، صفات زراعی پنبه از قبیل ارتفاع بوته، تعداد برگ ها، تعداد شاخه ها و صفات فیزیولوژیک مانند اندازه سطح هر برگ، شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و هدایت الکتریکی و صفت شدت بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه اندازه گیری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. در نهایت دو رقم بختگان و ورامین در بین این ده رقم انتخاب شده و برای انجام تحقیقات به نژادی در دسترس متخصصین قرار گرفت.