وضعیت موجود ساختار سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی کارآفرین در ایران

سابقه و هدف: دانشگاه ها برای استمرار فعالیت، نیاز به توسعه و تقویت ساختار سازمانی خود دارند. ساختار سازمان، چهارچوبی است که به وسیله آن فعالیت های سازمان، تقسیم، سازماندهی و هماهنگ می شود. سازمان ها ساختارهایی را به وجود می آورند تا فعالیت های عوامل اجرای کار را هماهنگ کرده و فعالیت های اعضا را کنترل کنند. ساختار سازمان تحت تاثیر ابعاد ساختاری قرار دارد. ابعاد ساختاری بیانگر ویژگی های درونی سازمان می باشد و شدت و ضعف هر کدام از ابعاد در شکل گیری کلی ساختار سازمانی موثر است. بررسی ادبیات ساختار سازمانی در آموزش عالی بیانگر این مطلب است که چارچوب فعلی نمی تواند پاسخگوی نیازهای آموزش عالی در آینده باشد آنچه که دانشگاه های نسل سوم به آن نیاز دارد، ایجاد ساختاری است که در آن عواملی مانند خلاقیت ، نوآوری ، اقتصاد مبتنی بر دانش، کارآفرینی، اعتماد و حس هویت جمعی مورد توجه باشد و در راستای این امر، نیازمند سیستم هایی هستیم که از ارتباطات عمودی و ساختار سلسله مراتبی فاصله گیرند.. به طوری که اهمیت این موضوع از نظر وزارت بهداشت تا به حدی است که در مهرماه سال 1394 به عنوان دومین بسته زمینه ای با محوریت بازبینی و بازنگری ساختار و عملکرد دانشگاه های علوم پزشکی در گذار به دانشگاه نسل سوم در مجموع دوازده بسته ی ، طرح تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی مورد توجه قرار گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت موجود ساختار سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی کارآفرین در ایران بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد جامعه آماری شامل کلیه مدیران و متخصصان مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه 9 آمایشی کشور به تعداد 614 بود. که با استفاده از فرمول کوکران، 256 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته 52 گویه ای بر حسب طیف پنج درجه ای لیکرت استفاده شد. روایی پرسشنامه به صورت محتوایی به تایید اساتید متخصص رسید و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 0/95 بدست آمد. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و استنباطی با نرم افزار آماریSPSS14 انجام گرفت. یافته ها: از مجموع 256 پرسشنامه تکمیل شده، 220 نفر از شرکت کنندگان مرد (85/9%) و 36 نفر زن(14/1%) بودند. میانگین سنی شرکت کنندگان در این مطالعه 807%±45/32 بود. آزمون نتایج نشان داد که میانگین همه ابعاد ساختاری دانشگاه های علوم پزشکی شامل روابط غیر رسمی( 0/63±2/43)، روابط مبتنی بر اعتماد(0/61±2/57 )، روابط مبتنی بر تعامل(0/49±2/52 )، روابط مبتنی بر عاطفی(54/00/54±2/72 )، رسمیت(0/64±2/82 )، پیچیدگی(0/52±2/99 )، تمرکز(0/49±2/83 ) و حرفه ای گرایی (0/50±2/90 ) در وضعیت موجود کمتر از حد متوسط(3) بود که این رابطه ها از نظر آماری، معنی دار بود( 0/0001=p ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، ابعاد ساختار سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی متناسب با ساختار دانشگاه های کارآفرین نمی باشد چرا که ساختار مطلوب دانشگاه های علوم پزشکی کارآفرین، ساختاری است که در آن میانگین نمره ابعاد روابط غیر رسمی، روابط مبتنی بر اعتماد، روابط تعاملی برون گرا و روابط عاطفی فراگیر، بالا و میانگبن نمره ابعاد رسمیت گرایی، تمرکزگرایی،حرفه ای گرایی و پیچیدگی نزدیک به متوسط باشد. لذا مسئولان دانشگاه ها ی کلان منطقه 9 آمایشی برای گذار به دانشگاه علوم پزشکی کارآفرین باید متناسب با نتایج این پژوهش نسبت به اصلاح ساختار سازمانی موجود دانشگاه های علوم پزشکی اقدام نمایند.

کلیدواژه ها:

ساختار سازمانی ، دانشگاه علوم پزشکی ، دانشگاه نسل سوم