بررسی سیر تحول مفهوم مکان و مکان سازی و مولفه های کلیدی آن

امروزه مداخلات شهری سبب گردیده که ارزش مکان ها و توجه به مفهوم مکان کاهش یابد ؛ در نتیجه بی مکانی جایگزین آن شود. خطری که شهرها را به سمت مکان هایی بیروح و بدون معنا هدایت میکند. در نتیجه عدم حضور مردم در فضاهاهای عمومی مشکلات متعددی پدید آمد که تلاش های نظری متفکران و انعکاس تجربه شهرسازی بشری در پژوهش های شهری به شکل گیری مفاهیمی نو در این امر انجامید .مفاهیمی که طی آن کیفیت عرصه های عمومی نمود جامعه مدنی بیشتری به خود گرفت. یکی از این مفاهیم مکان سازی است که در دهه های اخیر و به ویژه از اوایل دهه 90 میلادی به بعد ، به عنوان رهیافتی جدید در طراحی شهری مطرح شد. نوشتار حاضر یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است و روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع کیفی میباشد که برای انجام آن از بررسی اسناد و مدارک کتابخانه ای استفاده شده است. براساس یافته های این تحقیق مشخص می شود که طراحی با تاکید بر رویکرد مکان سازی و 4 مولفه کلیدی آن می تواند با تاثیرگذاری بر ساختار کالبدی ، فعالیت ها و تعاملات اجتماعی و ایجاد معانی و مفاهیم بر میزان استفاده کاربران اثر گذاشته و موجبات تعامل بهتر مردم با محیط را فراهم آورد. با توجه نقش مشارکت مردمی در اجرای پروژه های مکان سازی ، یک فضا زمانی به یک مکان موفق تبدیل میشود که محصول جمعی مردم باشد و گروه های متنوعی در یک فرآیند دموکراتیک در شکلدهی به آن نقش داشته باشند. بنابراین در صورتی که نیاز انسان به اجتماع در فضای عمومی تامین شود و زمینه حضور و فعالیت آنها در فضا فراهم شود، مکانی خلق خواهد شد که حاصل تولید اجتماعی ساکنانش است.

کلیدواژه ها:

مکان سازی ، مولفه های کلیدی ، بی مکانی ، نامکان