غزانامه روم از کاشفی و شاهنامه فردوسی

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 303

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

SHAHNAMEH01_072

تاریخ نمایه سازی: 29 اردیبهشت 1398

چکیده مقاله:

در دوره های مختلف برخی ایرانیان به دلایل مختلف به سرزمین های دیگر کوچیدهاند. سرزمین عثمانی نیز پذیرای جمعی زیاد از بزرگان، شعرا و هنرمندان ایرانی بوده است. از این رو، زبان فارسی در قلمرو امپراتوری عثمانی رواج بسیار داشت و حتی سرودن شعر به فارسی نشانه فضل به شمار می آمد و آثار بسیاری در حوزه های مختلف به فارسی پدید آمد. در محافل ادبی-فرهنگی عثمانی، شاهنامه فردوسی در مرکز توجه شعرا قرار داشت؛ مجالس شاهنامه خوانی، تقلید از شاهنامه، استنساخ و ترجمه تمام یا قسمتی از شاهنامه به ترکی از جمله خدمات بسیاری بوده که جامعه، فرهنگ و ادبیات عثمانی به شاهنامه فردوسی کرده است.غزانامه کاشفی یک حماسه تاریخی و از قدیمترین نمونه های تقلید و یا استقبال از شاهنامه در سرزمین عثمانی به شمار می آید. در مورد این حماسه و ناظم آن در کتب تاریخ ادب و تذکره ها اطلاعات چندانی جز ذکر نام نیست. در این مقاله ابتدا در مورد سراینده غزانامه، کاشفی اطلاعاتی ارایه و سپس به توصیف مفصل غزانامه پرداخته شده است؛ از جمله ویژگیهای زبانی، ادبی، حماسی و سایر ویژگیهای برجسته غزانامه توصیف و بررسی شده است. سپس از راه مقایسه غزانامه و شاهنامه و بیان توانایی ها و ناتوانی های کاشفی در تقلید از فردوسی و نیز شناخت یا عدم شناخت او از روح حماسه و ضروریات آن، تلاش شده نسبت این اثر با شاهنامه و جایگاه آن در میان آثار حماسی روشن گردد. سرانجام به صحنه ها و آیین هایی پرداخته ایم که معمولا در شاهنامه و سایر حماسه های ملی ایرانی دیده نمیشود مانند قلعه گیری، چگونگی ساخت و استفاده از توپ در میدان جنگ، کله منار و نحوه برپاکردن آن و ... اما درغزانامه کاشفی با جزییات مورد توجه و توصیف واقع شده است.

نویسندگان

محمود حسن آبادی

گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان