ساخت مدل انتخاب وسیله سفر دانشجویان (مطالعه موردی: پردیس دانشگاه مشهد)

امروزه توجه به اصول توسعه پایدار و اهمیت حمل و نقل که از منابع مهم صرف منابع تجدیدناپذیر انرژی و نیز آلایندگی محیط زیست است، موجب توسعه حمل و نقل پایدار شده است. بیشتر دانشگاه های بزرگ دنیا به طور دوره ای مطالعاتی در زمینه وسیله سفر دانشگاهیان انجام داده و بر مبنای نتایج حاصل، سیاست هایی همراستا با اهداف حمل و نقل پایدار پیشنهاد می نمایند. پژوهش حاضر با درک اهمیت مساله و با توجه به انجام مطالعات مشابه در کشورهای توسعه یافته و شروع تحرکاتی در کشورهای در حال توسعه در سال های اخیر، تلاش نموده به عنوان یکی از اولین مطالعات این حوزه در کشور به شناسایی رفتار انتخاب وسیله دانشجویان پرداخته و با شناخت عوامل موثر بر این انتخاب سیاست هایی متناسب، در راستای کاهش استفاده از خودرو شخصی و افزایش استفاده از شیوه های سفر دوست دار محیط زیست و سلامت افراد، پیشنهاد نماید. داده های مورد استفاده در این پژوهش با پرسشگری از 400 دانشجوی پردیس دانشگاه مشهد به شیوه آنلاین به دست آمد و انتخاب وسیله دانشجویان با مدل لوجیت چندگانه مدل گردید. سن، جنسیت، محل سکونت، دسترسی به خودرو شخصی، بعد خانوار، طول سفر و ساعت انجام سفر از جمله عوامل اثرگذار بر انتخاب وسیله سفر دانشجویان هستند. ویژگی های محیطی مانند ایمنی محیط، حجم ترافیک، شرایط جوی، وضعیت پارکینگ ها، دسترسی به ایستگاه های وسایل حمل ونقل همگانی و برخی ویژگی های شیوه های جایگزین از قبیل ساعات ارایه خدمات و ازدحام داخل وسایل همگانی موثر شناخته شدند. نگرش های فردی شامل تاثیر استفاده از برخی شیوه های سفر بر جایگاه اجتماعی افراد و تمایل به استفاده از وقت در طول مسیر برای انجام کارهای شخصی نیز از عوامل موثر شناسایی شدند. در انتها بر مبنای این نتایج برای تشویق دانشجویان به کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی، سیاست های مدیریتی تقاضای حمل ونقل در جهت بهبود شرایط ترافیکی در محدوده و داخل پردیس دانشگاه و نیز کاهش آلودگی هوای شهرها و مصرف سوخت، پیشنهاد گردید.

کلیدواژه ها:

مدل انتخاب ، مدل لوجیت چندگانه ، شیوه سفر ، دانشجویان ، سیاست های مدیریت تقاضا