بررسی بهره وری و مصرف آب برنج در شرایط آبیاری تناوبی و مقایسه با شیوه سنتی با هدف مصرف بهینه آب (مطالعه موردی: شهرستان بابلسر)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 556

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

KPIP12_223

تاریخ نمایه سازی: 22 اردیبهشت 1398

چکیده مقاله:

یکی از راهکارهای کنترل مصرف آب در کشاورزی، افزایش بهره وری تولیدات با توجه به مدیریت های مختلف آب آبیاری با کاهش ناچیز و یا حتی حفظ عملکرد می باشد. در همین راستا، پژوهشی به منظور مقایسه سطوح مختلف آب آبیاری و تاثیر آن بر میزان مصرف آب، عملکرد شلتوک و بهره وری آب برنج در اراضی شالزاری شهرستان بابلسر در بهار و تابستان سال 1397 به انجام رسید. این تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار و چهار تیمار در مجموع در 12 کرت آزمایشی مورد بررسی قرار گرفت. چهار تیمار این پژوهش شامل؛ CWI تیمار شاهد و آبیاری به صورت غرقاب دایم؛ AWD آبیاری 1 روز بعد از ناپدید شدن آب از سطح خاک AWD آبیاری 3 روز بعد ناپدید شن آب از سطح خاک و AWD آبیاری 5 روز بعد از ناپدید شدن آب از سطح خاک بود. نتیجه تحقیق نشان داد که تیمار آبیاری سنتی C WI بیشترین مصرف آب را با مقدار 7940 متر مکعب در هکتار داشته و بعد از آن تیمار AWD با مقدار 4910 تیمار AWD با مقدار 4090 و سپس تیمار AWD با مقدار 3290 متر مکعب در هکتار در رتبه های بعدی قرار داشتند طبق نتایج این پژوهش، میزان عملکرد شلتوک در تیمار CWI ماکزیمم عملکرد با مقدار 6/11 تن در هکتار را داشته و بعد از آن تیمار AWD با مقدار 6/02 تن در هکتار بیشترین عملکرد شلتوک را بین سه تیمار ابیاری تناوبی ثبت کرده که با توجه به بیشترین دور آبیاری در بین تیمارها نکته قابل توجهی است. بهره وری آب آبیاری نیز برای روش های آبیاری AWD5,AWD3,AWD1,CWI به ترتیب 0/82، 1/05، 1/38، 1/83 کیلوگرم بر متر مکعب بوده است که افزایش قابل توجه بهره وری نسبت به تیمار شاهد و صرفه جویی آب (به مقدار حداقل 2580 تا حداکثر 4200 متر مکعب در هکتار) را نشان می دهد. به عنوان نتیجه کلی، رزیم آبیاری پنج روز پس از ناپدید شدن آب سطحی AWD5 با توجه به نسبت های کاهش آب آبیاری و عملکرد 56/07 درصد کاهش مصرف آب و فقط 1/47 درصد کاهش محصول نسبت به شاهد و مقدار قابل توجه بهره وری 1/83 کیلوگرم بر متر مکعب به دلیل بیشترین درصد کاهش مصرف آب و بیشترین افزایش بهره وری به منظور دستیابی به توسعه پایدار، توصیه و پیشنهاد می شود. در نتیجه با اعمال مدیریت مناسب آبیاری برنج در سطوح مختلف و با حفظ یا قبول کاهش جزیی عملکرد می توان در مصرف آب صرفه جویی به عمل آورد و بهره وری آب را حتی تا دو برابر افزایش داد.

نویسندگان

مسعود پورغلام آمیجی

دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

عبدالمجید لیاقت

استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران