پراکندگی سنی جنسی تیپ های اولسر شیردان در گاومیش های ذبح شده در کشتارگاه ارومیه

زخم شیردان از بیماریهای گوارشی نشخوارکنندگان بوده که به شکل حاد با علایم خونریزی، ملنا، پریتونیت حاد منتشر یا به فرم سوهضم مزمن شناخته می شود. شکل بالینی بیماری کمتر اما فرم تحت بالینی در کالبدگشایی کشتارگاه فراوان می باشد. برای تعیین پراکندگی زخم شیردان با توجه به تیپ زخمها، سن جنس تعداد 258 راس گاومیش در کشتارگاه ارومیه انتخاب شدند. تعداد 169راس فاقد زخم 89 راس دارای زخم بوده (%34/5) که گاومیش های ماده 63) راس) بطور معنی داری بیشتر از نرها 26) راس) زخم شیردان داشتند(. (0,01> پراکندگی سنی زخمهای شیردان در گاومیشهای با دندانهای شیری، 1، 2، زوج تعویض به ترتیب 8، 5، 29، 30 37 راس بودند. با افزایش سن، زخم شیردان افزایش یافته((p<0.01 همچنین راس از گاومیشهای زوج تعویض هرکدام دارای دو تیپ (تیپ 1و2، تیپ 2و(3 زخم شیردان بودند. پراکندگی سنی زخمهای شیردان در گاومیشهای نر به ترتیب 4، 10، 10 راس در ماده ها به ترتیب 4، 3، 19، 26 27 راس بودند .(p<0.01) از نظر تعدد تیپ زخمها در شیردان تعداد 72 راس دارای یک تیپ، 14 راس دارای دو راس حاوی تیپ بوده اند. پراکندگی جنسی تیپ های چهارگانه به ترتیب 13) 33 نر، 20ماده)، 13) 41 نر، 28 ماده) 4) 34 نر، 30 ماده) راس بودند. نتایج هیستوپاتولوژی نشانگر ضایعات تیپ با کیستیک شدن کریپتهای غدد، تیپ با ترشحات سروزی فیبرینی جزیی از بین رفتن کریپتهای غدد، تیپ با ترشحات سروزی فیبرینی فراوان در محل زخم عروق از بین رفتن کریپتهای غدد تیپ با گرانوله شدن بافت همبند، بافت همبند التیامی، نکروز بافتی، تشکیل عروق جدید ترومبوز عروقی بودند. لذا می توان گفت که بازاء هر سه راس گاومیش یک راس حداقل دارای یک تیپ از زخم شیردان هستند. پراکندگی زخمها در ماده ها بیشتز از نرها میباشد. با افزایش سن وقوع زخم شیردان تعدد تیپها نیز افزایش می یابد. همچنین احتمال بروز چند تیپ زخم شیردان در یک دام وجود داشته سرانجام روند زخمها در کشتارگاهاکثرا تا تیپ بوده احتمالاو تیپ 4مصادف با بروز فرم بالینی شده، که یا تشخیص تحت درمان قرار گرفته یا تلف یا حذف خواهند شد.

کلیدواژه ها:

اولسر شیردان ، گاومیش ، سن ، جنس ، تحت بالینی