مطالعه هیستوپاتولوژیک عوارض حاصل از مصرف جلدی سم کلرپیریفوس در ارگانهای مختلف خرگوش سفید نیوزلندی

مقدمه: ارگانوفسفره نام دسته ای از حشره کشها است که در ترکیب اصلی خود فسفر دارند. از این سموم به عنوان حشره کش، قارچ کش علف کش بهره برداری زیادی صورت می گیرد.سم کلر پیریفوس از جمله همین سموم می باشد که در صنعت کشاورزی دامپزشکی کاربرد فراوان دارد.سموم ارگانو فسفره به طور موثری از طریق گوارش نفوذ از راه پوست جذب بدن می گردند باعث ایجاد مسمومیت جدی در فرد می گردد. مصارف بی رویه این سموم موجب آلودگی محیط زیست ورود سم به چرخه غذایی دام وانسان می شود. در این تحقیق آثار پاتولوژیک ایجاد شده در ارگانهای مختلف خرگوش در اثر مصرف سم کلرپیریفوس به صورت تماس جلدی بررسی گردید. مواد وروش کار: تعداد 12 سر خرگوش سفید نیوزلندی با سن تقریبی6ماه هوبا وزن تقریبی 1500 گرم خریداری شدند ودر دو گروه شش تایی در قفسهای مخصوص تحت شرایط استاندارد، دوره نور طبیعی دسترسی آزاد به آب غذای تجاری نگهداری گردیدند. در گروه یک (تیمار) از سم کلرپیریفوس در گروه دو (شاهد) از حلال سم به تنهایی استفاده گردید. بدین منظور روزانه یکبار غلظت های مورد نظر سم حلال به مدت 28 روز کامل بر روی گوشهای خرگوشها اسپری گردید.آزمایشات پاتولوژی ابتدا از طریق بررسی بالینی ثبت علایم حیوان در نهایت مرگ بدون درد سپس کالبدگشایی تهیه مقاطع میکروسکوپی جهت مطالعه هیستوپاتولوژی انجام پذیرفت. نتایج: در گروه شاهد آثار علایم غیر طبیعی دیده نشد. در گروه تیمار علایم بالینی ناشی از مصرف سم آسیب به اعصاب مرکزی دستگاه گوارش منجمله اسهال کاهش وزن ،کاهش اخذ غذا ،عدم تعادل ،لرزش عضلانی افزایش تحریک پذیری افزایش ترشحات از بینی دهان دیده شد. در بررسی میکروسکوپی ،در گروه تیمار آثار هیستوپاتولوژیک متنوعی دیده شد که شدید ترین آنها در مغز مشاهده گردید.مننژیت ،گلیوز ،نکروز سلولهای پورکنژ در مخچه ،نکروز نرونها ،پرخونی تجمع سلول های تک هسته ای به دور عروق خونی مغز از جمله آسیب های وارده به مغز بود. تغییرات پاتولوژیک در ارگانهای دیگر بدین صورت بود:التهاب برونشها ،پرخونی اپیتلیالیزیشن پنومونی بینابینی، ادم نفوذ سلولهای التهابی در ششها.التهاب نکروز هپاتوسیتها در کبد، همراه با افزایش اندک بافت همبند در فضای پورت. آنتریت نکروزان در روده .در قلب نفوذ سلولهای آماسی نکروز سلولهای عضلانی همراه با خونریزی. در کلیه پرخونی التهاب لوله های ادراری نکروز گروهه.